________________
શ્રી મલ્લિનાથજી , 786
છે, તે વાસ્તવમાં રોગ હોય છે, જે સુખ કાચું હોય તેને કામ કરે છે. કાચું સુખ પરાધીન, અસ્થાયી અને ક્ષણિક હોય છે. આ કામનો ઉદ્દભવ મોહને લીધે થાય છે. વિજાતીય વ્યક્તિના આકર્ષણમાંથી કામ પ્રગટે છે, તે સ્વરૂપનો વિઘાતક છે. કામ કદી તૃપ્ત થતો નથી. તેની અતૃપ્તિમાંથી ક્રોધ જન્મે છે. કામ પ્રગટ્યા પછી તેને રોકવાનું કઠણ છે માટે એને જન્માવનાર દૃષ્ટિનો જ સંયમ થવો ઘટે. અનુચિત વસ્તુઓને ન જોવી તેમજ અસદાચારીઓની સોબત ન કરવી, જેથી કામ જ્વરથી બચી શકાય છે. કામ મુખ્યત્વે જાતીય વાસનાના અર્થમાં વપરાય છે પરંતુ એનો સામાન્ય અર્થ કામના-વાંછા માત્ર છે. કોઈ પણ પ્રકારની સંસારની ઈચ્છા તે જ કામના છે. તેથીજ કામની-જાતિય વાસનાની ઈચ્છાને કામેચ્છા કહેવાય છે.
કામનાના વમળમાં ફસાનાર એમાંથી નીકળી શકતો નથી એટલા માટે શંકરાચાર્ય લખે છે. . . . पुनरपि जननं, पुनरपि मरणं, पुनरपि जननीजठरे शयनन् । ' ' . ફુદ સંસરે વહુતુરતારે, કૃપયાડપારે પાદિ મુરારેII
કામ અને તૃષ્ણાના બળે પ્રાણી આ સંસારમાં ફરી ફરીને જન્મે છે અને મરે છે. આ અત્યંત દુસ્તાર અને અપાર સંસારમાં આવું વારંવાર થયા જ કરે છે. ઓ મુરારિ! ઓ કૃષ્ણ! કૃપા કરીને મને ઉગારો.
वयसि गते कः कामविकारः? शुष्के नीरे कः कासारः?।
क्षीणे वित्ते कः परिवारः? ज्ञाते तत्त्वे कः संसार? ।।
યુવાની વીતી જતાં કામવિકારો ક્યાં રહેશે? પાણી સૂકાઈ જતાં તળાવ કેવી રીતે હશે? ધન નાશ થતાં પરિવાર ક્યાં હશે? ને તત્ત્વજ્ઞાન
બાળકને પ્રથમ ઘર્મપુરુષાર્થ અપાય છે. બાળકને અર્થ અને કામ પુરુષાર્થ નથી અપાતો.