________________
697
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
અલ્પજ્ઞ પર્યાય વખતે પણ પોતાનામાં સર્વજ્ઞત્વ શક્તિ હોવાનો જેણે નિર્ણય કર્યો છે તેની રૂચિનું જોર અલ્પજ્ઞ પર્યાય ઉપરથી ખસીને અખંડ સ્વભાવ તરફ વળી ગયું છે એટલે તે જીવ સર્વજ્ઞ ભગવાન (અરનાથ)નો લઘુનંદન થયો છે.
જેને જાણ થઈ ગઈ છે કે ઘરમાં ધનના ચરુ દટાયેલા પડ્યા છે, તે નિર્ધન એની દષ્ટિ સ્વગૃહે દટાયેલા ચરુ ઉપર કેન્દ્રિત કરશે, તો જ પોતાના દારિદ્રયને ફેડી શકશે. જીવન વ્યવહારમાં પણ એ નિયમ છે કે જેને જે મેળવવું હોય, તે જેણે મેળવ્યું છે, તેને આદર્શ બનાવે તો એને એ મેળવી શકે છે. દરિદ્રી દરિદ્રતાના વર્તમાન પર્યાયના રોદણા રડ્યા કરે તો કાંઇ શ્રીમંત નહિ થાય. શ્રીમંતાઈના સપના સેવે અર્થાત શ્રીમંતાઇને લક્ષમાં રાખી પ્રવૃત્તિ કરે તો શ્રીમંત થાય. એમ સર્વજ્ઞતાના લક્ષે અને સર્વજ્ઞતાના આધારે સર્વજ્ઞ બનાય.
શ્રી અરનાથ પ્રભુની ભવદુઃખ વારણ, શીવસુખ કારણ સરવાણી જ્ઞાન ચૈતન્યમાંથી ઉદ્ભવ પામે છે અને તે સ્વ-સમય અને પર–સમયનો વિસ્ફોટ કરી રહી છે. તે કહે છે કે હે પ્રાજ્ઞ પુરુષ ! તું તારા ત્રિકાળ જ્ઞાયક સ્વભાવને પૂર્ણપણે જાણ ! ઓળખ ! તેમાં ઓતપ્રોત થા !
હજુ પોતાનામાં સર્વજ્ઞપણું પ્રગટ્યું નથી. તે પહેલા પણ મારો આત્મા સર્વજ્ઞપણે પરિણમવાની તાકાતવાળો છે એમ જેણે સ્વ સન્મુખ થઇ નક્કી કર્યું, તે જીવ અલ્પજ્ઞતાને કે રાગને પોતાનું સ્વરૂપ ન જ માને. પોતાના પૂર્ણ જ્ઞાન સ્વરૂપ ઉપર જ તેની દૃષ્ટિ હોય. જે આત્મા પોતાની પૂર્ણ જ્ઞાનશક્તિની દઢપણે પ્રતીતિ કરે છે તે જ સાચો જૈન છે, તે જ ખરો જૈન છે, અને તે સર્વજ્ઞ દેવનો ભક્ત છે !
આત્મા પરને લ્યે કે મૂકે અગર તેમાં કાંઈ ફેરફાર કરે છે એમ જે
સુખ
સુખ આત્માના ઘરનું છે અને છતાં જીવ અજ્ઞાન, મોહવશ થઈ પરપદાર્થમાં તેમાં સુખ મેળવાવાના જે ફાંફા મારે છે તેને જ રાગ કહેલ છે.
માનીને
