________________
શ્રી શાંતિનાથજી
598
આશાતના એ જેવું તેવું પાપ નથી. તેનાથી જીવ દીર્ધસંસારમાં પણ રૂલી શકે છે. શાસ્ત્રોમાં સ્વયં સંબુદ્ધ અને પ્રત્યેક બુદ્ધની કક્ષાનો ઉલ્લેખ તો સર્વને વિદિત જ છે.
મોક્ષે જવાનુ લક્ષ્ય સાચું હોય તો પોતાની નિર્વિકારી, નિર્વિકલ્પ દશા સતત યાદ આવે અને તેના જીવને સ્વમત અને સ્વવિકલ્પનો આગ્રહ રાખવો પાલવે નહિ અને બીજાનું ખંડન કરવું ગમે નહિ. પોતાનું ઘર દેખાય પછી ત્યાં પહોંચવાની જ ઉતાવળ હોય! ઘર આવ્યું જણાતા પશુઓની ચાલમાં પણ વેગ આવી જાય છે.
આપણી બુદ્ધિમાં જે ન બેસે તે બધું જ ખંડનને યોગ્ય નથી પણ મૌન ધારણ અને અપેક્ષા વિશેષથી સમાધાન એ જ ત્યાં આગળ વધવાનો માર્ગ છે. ક્યારેક લાયક અને પરિણત શિષ્યને પોતાના ઉપકારી એવા ગુરુની પણ કોઈક વાત ન બેસે, તે યુક્તિથી તોડી શકાય તેવી પણ તેના માટે હોય, તો ત્યાં તે શિષ્ય તેનું ખંડન કરતો નથી પણ મૌન રહે છે; પોતાના ઉપકારી છે, એમ માનીને ચિત્તમાં સમાધાન કરે છે; એ સારી વાત છે. ગુરુ છઘસ્થ છે માટે ગુરુના ભક્ત બનવાનું હોય છે તેમ ગુરુના સાક્ષી પણ બનવાનું છે. જ્યારે ભગવાનના તો માત્ર ભક્ત-અનન્ય 'ભક્ત જ બની રહેવાનું હોય છે.
, તો જેમ પોતાના ઉપકારી ગુરુની ખોટી લાગતી એવી વાતનું પણ ખંડન ન કરાય તેમ, જે આ ધરતી પર અનેકના ઉપકારી હોય તેવા આત્મજ્ઞાની અને એકાવતારી મહાપુરુષની વાત પણ પોતાની બુદ્ધિમાં ખોટી જણાવા માત્રથી તે ખંડનને યોગ્ય બનતી નથી. અન્યથા મર્યાદા ભંગ થાય. આજે થોડો ઘણો શાસ્ત્રબોધ થયો, કાંઈક લખતા અને પાટ ઉપર બેસીને બોલતા આવડ્યું માટે તે વ્યક્તિ પોતાની સમજ અને બુદ્ધિને
ગુરમાં રહેલ ગુરતાને લઘુ ભાવે સ્વીકાર કરે તે શિષ્ય અને ભગવાનમાં રહેલ ભગવભાવનો સ્વીકાર કરે તે ભક્ત !
