________________
541
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
ભીતરમાં પાછો અંધકાર છવાઈ જાય છે. અહિંયા શૂન્યતા સિવાય કશું દેખાતું નથી. અહીંથી સાધકને કપરા ચઢાણ પર જવાનું હોવાથી ઘણી મુશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે છે કારણકે હવે શૂન્યમાંથી સર્જન કરવાનું છે. અહિંયા ઢીલાશને સ્થાન ન આપતા શુરવીર થઈને આંતર ખોજ ચાલુ રાખવાની છે.
હિંમતવાનને ઈશ્વરની ગુપ્ત મદદ મળ્યા કરે છે. અહીં હદયનયન ખૂલે છે, તે દ્વારા હૃદયમંદિરમાં પ્રતિષ્ઠિત થયેલા પરમાત્માના દર્શન થાય છે, ભાવ ચક્ષુ પ્રાપ્ત થાય છે, જેનો પ્રકાશ ફેલાતા ઘણા પ્રકારની દિવ્યતાથી ભરેલી અનુભૂતિ થાય છે. પોતાની આત્મજ્યોતિના દર્શન અહીંથી શરૂ થાય છે. કર્મનો પડદો અને ભગવાન આત્મા વચ્ચે અંધકારમય ગુફા આવેલી છે. તેની પેલે પાર ભગવાન આત્માનો પ્રકાશ ઝળહળી રહ્યો છે. સાધનાના બળે સાધકના કર્મના જથ્થા અદીઠ આંતરતપરૂપ અગ્નિમાં બળીબળીને ભસ્મીભૂત થાય છે. જ્ઞાનના પ્રકાશમાં સાધક આ કર્મ નિર્જરાને સાક્ષાત્ જાણી અને દેખી શકે છે. આત્મામાં અનંતશક્તિ ભરેલી છે, તેનો ખ્યાલ તે વખતે સાધકને આવે છે.
આવી રીતે આત્મદર્શન કરનારનો મહિમા મેરૂ પર્વત જેટલો થાય છે કેમકે પુદ્ગલથી ભિન્ન જાણી પોતાના સ્વરૂપમાં જ ઉપયોગની એકનિષ્ઠા થતાં સમ્યગદર્શનાદિ પ્રગટે છે અને અંતે ભવનો અંત થાય છે, તેથી તેનો મહિમા મેરૂ સમાન કહ્યો છે. માટે હે ભવ્યો! તમે તેને જ પામવામાં ઉદ્યમશીલ બનો !
પ્રભુ મહાવીરના હૃદયકમળમાં અને દાદા ઋષભદેવના હૃદયમાં જે પરમાત્મ તત્ત્વ પ્રગટ થયું હતું એ જ પરમતત્ત્વ આપણા સૌના
સ્વરૂપાકાર વૃત્તિ એ નિશ્ચયથી યારિત્ર છે જ્યારે વૃત્તિનો લય એ તપ છે.
