________________
507
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
પરિસ્થિતિ એટલી ખરાબ હશે કે એનો ચિતાર આપતા કઠોર શબ્દોમાં કહેવું પડ્યું કે..
रद्धं तत्थं कुणता, रद्धं तं सव्वहा न पेच्छंति।
તwiતિ સાવયા, મ મલ્થિળો છે - ઉપદેશકુલમ્ - કેટલાક સાધુઓ શાસ્ત્રાર્થ કરતી વખતે પોતાનો હેતુ સિદ્ધ કરવાના સ્વાર્થમાં, શાસ્ત્રના સિદ્ધાંતોની જરા પણ પરવા કરતા નથી. ઉલટું સિદ્ધાંત વિરુદ્ધનું, પોતાને અનુકૂળ વર્તન કરતાં, પોતાના કાર્યોની સિદ્ધિ માટે, રાતદિવસ શ્રાવકોને કરવાના કામોમાં સાધુઓ લાગી પડ્યા છે.
ગચ્છ મતની કલ્પના તે નહિ સદ્ વ્યવહાર; ભાન નહીં નિજ રૂપનું, તે નિશ્ચય નહિ સાર. આગળ જ્ઞાની થઈ ગયા, વર્તમાનમાં હોય;
થાશે કાળ ભવિષ્યમાં, માર્ગભેદ નહિ કોય.
પંદર ભેટે સિદ્ધ માનનારા, અને અન્ય લિગે સિદ્ધ હોઈ શકે એવું કહેનારને, ગચ્છ અને સંપ્રદાયના મતાગ્રહના વાડામાં પૂરાવાનું કેમ કરીને ફાવે? વીતરાગનો અનુયાયી જો એકમાત્ર વીતરાગ બનવાની ઇચ્છાવાળો જ હોય તો, તે હંમેશા ખુલ્લા દિલનો, નિરાગ્રહી, વિશાળ હૃદયી અને સત્યશોધક હોય !
| ગચ્છ-સંપ્રદાયમાં રહીને વ્યક્તિવાદી, સંપ્રદાયવાદી, દષ્ટિરાગી નહિ બની રહેતાં અધ્યાત્મવાદી બનવું. ગચ્છ-સંપ્રદાય એ તો કોડિયું છે. દીવો હથેળીમાં ન સળગે. એ તો કોડિયામાં જ સળગે. સાધના સંપ્રદાયમાં રહીને થાય. ગુણોના રક્ષણ અને આચારપાલન માટે સંપ્રદાયની વાડ જરૂરી છે.
જ્યાં ભેદ નથી ત્યાં ખેદ નથી.
