________________
503
હૃદય નયન નિહાળે જગધણી
ક્રિયામાં જ જવાપણું છે. શુભાશુભથી પર થઈ, શુદ્ધમાં કરાય-સ્થિર થવાય, તો સ્થાયીતા-શાશ્વતતાને પમાય અને કરવાપણાથી છૂટી જઈ, કૃતકૃત્ય થઈને, હોવાપણાની માલિકીમાં-શેઠાઈમાં અવાય.
માખીની પાંખ પણ ન દુભાય, તેવી ઉત્તમ સંયમપાલનની ક્રિયા અભવિનો આત્મા કરે છે. છતાં તે નવ-નૈવેયકના સુખના અલ્પવિરામને પામે છે, પરંતુ મુક્તિસુખના પૂર્ણવિરામને નથી પામતો.
કરવાપણાથી સદ્ગતિ પામી શકાતી હોય છે પણ મોક્ષ પામી શકાતો નથી. ઠરવાપણાથી મોક્ષમાર્ગ છે અને પરિપૂર્ણ સ્થિરત્વ એ જ સિદ્ધત્વ છે.
અનંતની યાત્રાએ નીકળેલાએ, અનેક સંતોનો અંત કરી દઈને જ્યાં અંત જ નથી, એવી અનંતતાને- દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર-સુખની અનંતતા-અસીમતા-અમાપતાને પામવાનું છે. હદમાંથી અનહદમાંસીમમાંથી અસીમમાં જવાનું છે-સક્રિયતામાંથી અક્રિયતામાં જવાનું છે.
કોઈ ક્રિયાજડ થઈ રહ્યા, શુષ્કજ્ઞાનમાં કોઈ; માને મારગ મોક્ષનો, કરુણા ઊપજે જોઈ. બાહ્ય ક્રિયામાં રાચતા, અંત ભેદ ન કાંઈ;
જ્ઞાનમાર્ગ નિષેધતા, તેહ ક્રિયાજડ ઑઈ. ગચ્છના ભેદ બહુ નયણ નિહાળતાં, તત્ત્વની વાત કરતાં ન લાજે; ઉદરભરણાદિ નિજ કાજ કરતાં થકાં, મોહ નડિયા કલિકાલ રાજે. ધાર૩ પાઠાંતરે ખાસ કોઈ નોંધનીય પાઠફરક નથી. શબ્દાર્થ : વર્તમાનમાં અધ્યાત્મક્ષેત્રે નજર નાખતા ગચ્છ અને
ઈચ્છાપૂર્તિમાં સુખ નથી. ઈચ્છાના અભાવમાં સુખ છે,
આ સમજાય તો અધ્યાત્મના શ્રી ગણેશ મંડાય.
