________________
દિલ્લિ સેહરમેં એક ઘાંચિ વસે છે. તે ચોમાસા માંહે બહોત વરસાત વૂઠો. તેહને યોગે જાંની ભીત હતી તે ગીર પડી. તે ધાંચિ ચોમાસામાં પડ્યા ઘરનો • પાઇઓ ખલબલતાં ખોદતાં માંહે થકી એક ચ્યાર પાંખાલિ દિવિ ભલા ઘાટની નીકલી. તે ઘાંચિ લઇને ઉગટી. રુડી સમારીનેં ચોખી કરી. તેહનેં ચ્યાર પરણાઇયાં દેખીને રીજ્યો. સાંજ પડે દીવીનો કોડિયા માંટે તેલ પૂરીનેં ચરાક દિવા કીધા. તિવારે ચ્યાર ઓલિયા ફકીર ફિરતા દીઠા આવી ઉભા રહ્યા. તે દેખીને ઘાંચી બિહનો કેહવા લાગો, ‘જે તુમેં કુણ છો ?’” તિવારે ચ્યારે ઓલિયા બોલ્યા ‘જે એ દિવીકે આધીન હમહૈં. જિહાં લગણ ચિરાક જલેગી તિહાં લગે હમ ઇહાં રહેંગે. હાજર થકાએ ચ્યાર પરણાઇયામેં હરફ લિખે હૈં. તિસ કારણે હમ દિવિકે સેવક હૈં, એ દીવિ જો પ્રગટે તે જિહાં કામ ફુરમાવે તે કામ કરેંગે.’ તિવારે ઘાંચિના દિલમેં જોવાની સોખ ઉપની. જે પાતસાહનાં મોહલમે લેઇ જાઓ અને પાતસાહનિ સુવાની જગ્યા પ્રમુખ સર્વ ઠિકાણા મુજને દિખલાવો.”
તિવારે ઓલિયે ઉપાડિને પાતસાહના મોહલમેં ફેરવિને જિહાં પાતસાહને સુવાનિ સજ્યા જડાવ જડિત છે તિહાં આવ્યો. તે પલંગ ઉપરે પરિન તલાઇ બિછાવિ છે. તે ઉપરે ફૂલ ભાત ભાતના બિછાવ્યાં છે. સવા વેહત પ્રમાણે કરો કીધો છે. વલિ ઉપરેં કસ્તૂરી, અંબર, બરાસ, જીણો ચૂરણ ભરભરાવ્યો છે. તેનિ કસ્બોઇ સુગંધ મહમહે છે. અનેં સજ્યા પાસે ચિંહૂં દિસે ધૂપગંધ અગરનિ સુવાસ વાડો પસરી રહ્યો છે. વલિ દિવાની જ્યોતિ પ્રગટી છે તે દેખી વાંચિ હર્ષ પામ્યો. મનમાં એહવો (વિચાર) આવ્યો છે. આ પાતસાહનિ સજ્યા ઉપરે સૂઈ તો જોઉં કેહવી મજા છે. તે ધારીને સજ્યા ઉપરે બેસીને લગારેક સૂઇ જોઇઇ. એમ ધારીને સૂતો. તેહવેજ નિદ્રા આવી. ઘોર નિદ્રામઇ થયો. તેહવે ઘાંચિને ઘરે દિવી હતી તેહમાં દિવેલ દિવે તેલ પૂરયો હતો તે તેલ બલિ રહ્યો એટલે ચરાખો બુજાઇ ગઇ. દિવો રાજ બેઠો. એટલે ઓલિયા અદસ થઇ ગયા. પોતાને ઠિકાણું ગયા.
એટલે અકબ્બર પાતસાહ સુવેકું સજ્યાએ આયા. તિહાં દેખે તો મલ મલિન લુગડાં, કાલોભૂત સરીખો બિહામણો, વલિ ઉજડ ખેડાનો ડુમાંન, મદોન્મત્ત, ભૈરવ સરીખો દેખીને પાતસાહ અચંભો પામ્યો રે ઇસ જગા મેં એ ક્યું કર આયા હોયગા, ઇસકી નિગેદાસ્તી ૨ખણી. ઇમ કહી પલંગ ઉપડાવીને એક ઓરડામાં મુંકાવ્યો. વલી કમાડ બંધ કર સાંકલ આપી પ્રબંધ સંગ્રહ B[ ૪૦ BT હીર સ્વાધ્યાય