Page Text
________________
શ્રી નમસ્કાર મહામંત્ર
ચૂલિકાને મૂળમંત્રથી ભિન્ન ગણવી તે યોગ્ય નથી. ફળનું વર્ણન એ પણ શ્રી નમસ્કારનું જ વર્ણન છે. શિખર વિનાનું મંદિર જેમ અધૂરું રહે, તેમ ચૂલિકા વિના નવકારના પાંચ પદો પણ અધૂરાં રહે છે.
વળી, જે પ્રવૃત્તિના ફળનું જ્ઞાન નથી, પ્રાયઃ વિદ્વાનો તેમાં પ્રવર્તતા નથી. એ કારણે ચૂલિકા સિવાયનો શ્રી નમસ્કારમંત્ર અપૂર્ણ અને વિદ્વાનોની પ્રવૃત્તિ માટે અયોગ્ય છે અને તેથી જ ચૂલિકા સહિત સમગ્ર શ્રી નમસ્કારનું મહામંત્ર તરીકે પ્રતિપાદન કરેલું છે.
પંચ-મુવા સત્ર-પાવ-પ્રVI4' - આ પાંચ પરમેષ્ઠીને કરેલો નમસ્કાર સર્વ પાપનો નાશ કરે છે.
આ પાંચને કરેલો નમસ્કાર એટલે આપણી બુદ્ધિમાં અત્યારે જે ઉપસ્થિત છે તેવા ઉત્તમ ગુણસંપન્ન અરિહંત, સિદ્ધ, આચાર્ય, ઉપાધ્યાય, સાધુ - તે પાંચને કરેલો નમસ્કાર સર્વ પાપનો નાશ કરે છે. '
આ શબ્દો બોલતાં માર્ગદેશક અરિહંત પરમાત્મા, નિરાકુળ-સ્થિર સુખના ભોક્તા સિદ્ધભગવાન, મહાન આચારસંપન્ન આચાર્યભગવંત, વિનયયુક્ત અને સૂત્ર પ્રદાન કરતાં ઉપાધ્યાયભગવંતો અને મોક્ષમાર્ગની સાધના કરતા મુનિભગવંત આપણી નજર સમક્ષ આવે છે. જેને કારણે તેમના પ્રત્યે અત્યંત બહુમાનભાવ પેદા થાય છે. ગુણવાન પ્રત્યે પેદા થયેલો બહુમાનભાવ ગુણપ્રાપ્તિ
24. આ બન્ને અધ્યયનમાં ત્રણ ત્રણ પદ અને આઠ આઠ અક્ષરો છે. 24A ઈચ્છાયોગ, શાસ્ત્રયોગ અને સામર્મયોગનું વર્ણન તરતમતાના ભેદથી શાસ્ત્રકારોએ
ધર્મક્રિયાનાં ત્રણ પ્રકારો બતાવ્યા છે. ૧. ઈચ્છાયોગ : ધર્મ કરવાની ઈચ્છા તીવ્ર હોય, ક્રિયા સંબંધી શાસ્ત્રજ્ઞાન પણ હોય, છતાં પણ
પ્રમાદાદિ દોષના કારણે ધર્મક્રિયા જે પ્રકારે શાસ્ત્રમાં કરવાની કહી છે, તે પ્રકારે પૂર્ણ કરી
ન શકે. કાંઈક અંગોની વિકલતા રહે તે ઈચ્છાયોગ છે. ૨. શાસ્ત્રયોગ : શાસ્ત્રવચનના અત્યંત બોધવાળો, મોહનીય કર્મના નાશથી વિશિષ્ટ કોટિની
શ્રદ્ધા જેને પ્રગટ થઈ છે, તેવો આત્મા પોતાની શક્તિને અનુરૂપ પ્રમાદાદિ ભાવોનો ત્યાગ કરી શાસ્ત્રમાં જે ધર્મક્રિયા જે રીતે કરવાની કહી છે સંપૂર્ણ તે જ પ્રમાણે કરે, કોઈ અંગની વિકલતા રહેવા ન દે તે શાસ્ત્રયોગ છે.' ૩. સામર્થ્યયોગ : મોક્ષનો માર્ગ અતીન્દ્રિય છે. અતીન્દ્રિય એવાં આ માર્ગનું જ્ઞાન, શાસ્ત્રથી પણ
મર્યાદિત જ થાય છે. આત્મશક્તિનો જ્યારે ઉદ્રક થાય છે અર્થાત્ આત્માની તીવ્ર શક્તિ જ્યારે પ્રગટે છે ત્યારે અનુભવ જ્ઞાન થાય છે. આ જ્ઞાનથી શાસ્ત્રથી બતાવેલા માર્ગથી આગળનો માર્ગ દેખાય છે. તે માર્ગે વીર્ય પ્રવર્તાવી ઘાતી કર્મનો નાશ કરી આત્મા કેવળજ્ઞાનને પ્રાપ્ત કરે છે. વીર્ય પ્રવર્તનની આ ક્રિયાને સામર્થ્યયોગ કહેવાય છે.
| SR No. | 005835 |
| Book Title | Sutra Samvedana Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Prashamitashreeji |
| Publisher | Sanmarg Prakashan |
| Publication Year | 2008 |
| Total Pages | 244 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 13 MB |