________________
૨૧૨
સૂત્ર સંવેદના
૧૧-૧૨-૧૩. કુદેવ-કુગુરુ-કુધર્મ પરિહરૂં :
જે દેવ રાગી છે, જે ગુરુ પરિગ્રહ આદિ રાખનાર છે અને જે ધર્મમાં સંપૂર્ણ અહિંસાની વાતો નથી તે કુદેવ, કુગુરુ અને કુધર્મ છે. આ કુદેવાદિના સહવાસથી આત્મા મલિન બને છે. આથી સાધક આત્મા આ બોલ દ્વારા કુદેવાદિને ત્યાગ કરવાનો સંકલ્પ કરે છે.
સુ અને કુ ની પરીક્ષા પણ કોણ કરી શકે ? જેઓ સમ્યગ્નાનાદિની પ્રાપ્તિ માટે યત્ન કરતાં હોય તે જ કરી શકે. માટે હવે કહે છે કે -
૧૪-૧૫-૧૭. જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર આદરૂં :
છોડવા યોગ્ય શું છે અને આદરવા યોગ્ય શું છે તે જણાવે તે જ્ઞાન છે, તેમાં શ્રદ્ધા કરાવે તે દર્શન છે અને તેને અનરૂપ ક્રિયા થાય તે ચારિત્ર છે. આ જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર પ્રત્યે હું હૈયાથી આદર કરૂં. આ ત્રણે ગુણો મેળવવા હું શક્ય પ્રયત્ન કરૂં તેમ આ બોલ બોલતાં સાધક વિચારે છે.
આ રીતે જ્ઞાનાદિ ગુણો પ્રત્યે આદર પ્રગટતાં તેની વિરાધનાથી પણ અટકવાનું મન થાય છે. માટે કહે છે કે -
૧૭-૧૮-૧૯. જ્ઞાન વિરાધના-દર્શન વિરાધના-ચારિત્ર વિરાધના પરિહરૂં :
જ્ઞાની પુરુષો કે જ્ઞાનના સાધનો, સમ્યગ્દષ્ટિ આત્મા કે સમ્યગ્દર્શનના સાધનો અને ચારિત્રસંપન્ન આત્મા કે ચારિત્રના કોઈ પણ ઉપકરણની વિરાધનાનો હું ત્યાગ કરીશ. અર્થાત્ તેની વિરાધના મારાથી ન થાય એની હું સતત કાળજી રાખીશ.
જ્ઞાનાદિ ગુણોની કે તેના સાધનોની વિરાધના તો જ ન થાય. જો મન, વચન, કાયા કાબૂમાં હોય તો... માટે કહે છે કે -
૨૦-૨૧-૨૨. મનોગુપ્તિ-વચનગુપ્તિ-કાયગુપ્તિ આદરૂં :
મનને અશુભ વિચારોથી અટકાવવું તે મનોગુપ્તિ છે, આત્મા માટે અહિતકર એવા વચન ન ઉચ્ચારવા તે વચનગુપ્તિ છે અને નિરર્થક એવો કાયાનો વ્યાપાર બંધ કરવો તે કાયગુપ્તિ છે. કોઈપણ ગુણની વિરાધના ન થાય માટે આ ત્રણે