________________
શ્રી સામાઈયવય જુત્તો સૂત્ર
છિન્નદ્ અમુદ્દે ર્માં : જેનું મન સામાયિકના ભાવવાળું હોય, તેના જ અશુભ કર્મ છેદાય છે. અશુભ કર્મ એટલે પાપકર્મો, આત્માને દુઃખ, દૌર્ભાગ્યને પ્રાપ્ત કરાવનારા કર્મ. પરમાર્થથી વિચારીએ તો શુભ કે અશુભ સર્વ કર્મ અશુભ જ છે. કારણ કે, આત્માનું શુદ્ધ સ્વરૂપ પ્રગટ થવામાં તે અંતરાયભૂત છે, તો પણ વ્યવહા૨થી પાપ-આશ્રવને જ અશુભ કર્મ કહેવામાં આવે છે. કારણ કે, તેનો વિપાક અતિ કટુ હોય છે અને તેના ઉદયને લીધે સત્સંગ કે સારા સાધનોની પ્રાપ્તિ જલ્દી થતી નથી. આવા અશુભ કર્મો સામાયિકમાં ઉત્પન્ન થતી ભાવશુદ્ધિ વડે નાશ પામે છે. ભાવશુદ્ધિ એ એક પ્રકારનો અત્યંત૨ તપ છે, જે નિર્જરારૂપ છે, તેથી ભાવશુદ્ધિ વડે કર્મોનો નાશ થાય છે. અહીં કર્મ છેદાય છે એવું માત્ર ન કહેતાં એમ કહ્યું કે અશુભ કર્મ છેદાય છે. તેની પાછળનું કારણ એ છે કે, પ્રાથમિક ભૂમિકાવાળા બાળજીવોને જ્યારે ધર્મમાં જોડવા હોય ત્યારે તેમને જો તું આ ધર્મક્રિયા કરીશ તો તારા પાપ-અશુભ કર્મો નાશ પામશે, આ પ્રમાણે કહેવામાં આવે તો તે, તે ક્રિયામાં શીઘ્ર જોડાય છે. કેમકે, સૌને દુઃખ આપનારા પાપરૂપી અશુભ કર્મોનો નાશ કરવાની ઇચ્છા તો હોય જ છે.
૧૮૫
સામાય નત્તિયાવારા : અહીં જે કહ્યું કે, અશુભ કર્મોને છેદે છે. તે અશુભ કર્મનો નાશ પણ એક વખતના ગ્રહણ કરાયેલા સામાયિકથી જ થાય છે, તેવું નથી; પરંતુ જેટલીવાર તમે સામાયિક કરો, તેટલીવાર અશુભ કર્મોનો નાશ થાય છે. અનાદિકાળથી. સંસારમાં પરિભ્રમણ કરતા આ જીવે અનંતા કર્મોનો સંચય કરેલો જ છે. કર્મ એટલા બધા બાંધ્યા છે કે, જે એકવાર સામાયિક કરવાથી નાશ પામે તેટલા નથી. માટે જ કહ્યું, તમે જેટલીવાર સામાયિક કરો તેટલીવાર અશુભ કર્મોનો નાશ થાય છે, માટે અશુભ કર્મોના નાશના અર્થ આત્માએ પુનઃ પુનઃ સામાયિકની પ્રતિજ્ઞા કરવી જ જોઈએ. આથી જ આગળ કહેવાના છે કે, જેટલીવાર સામાયિક કરો તેટલીવાર અશુભ કર્મોનો નાશ થાય છે. એ કારણથી જ શ્રાવકે અધિકમાં અધિક સંખ્યામાં સામાયિક કરવા જોઈએ.
કરેમિ ભંતે સૂત્રમાં જેનું સ્વરૂપ બતાવ્યું છે, તેવું સામાયિક ઉલ્લાસમાં આવી ઘણીવાર ગ્રહણ થઈ જાય છે. પરંતુ સામાયિકના કાળ દરમ્યાન તેનું સ્મરણ રહેવું એટલે કે સતત ભાવપૂર્વકના સામાયિકના ઉપયોગમાં રહેવું ઘણું અઘરૂં છે. આ સૂત્રમાં સામાયિકના જે લાભ બતાવ્યા છે, તે ભાવપૂર્વકના સામાયિકના