________________
સૂત્ર સંવેદના
આપનું શરીર રોગરહિત છે ? સંનમ-ખાત્રા-મુલ-નિર્વહો છો ની ? સંયમયાત્રામાં આપ સુખપૂર્વક પ્રવર્તો છો ?
સ્વામી ! શાતા છે ની ?
હે સ્વામિ ! આપને સુખશાતા છે ?
. भात पाणीनो लाभ देजो जी
અન્ન-પાણીનો લાભ આપશોજી.
(આ સૂત્ર મિશ્ર ગુજરાતી ભાષામાં છે. તેથી તેની સંસ્કૃત છાયા આપી નથી.)
૭૬
વિશેષાર્થ :
છાર ! : હે ગુરુદેવ ! આપની ઈચ્છા હોય તો પૂછું.
અહીં ‘ઈચ્છકાર’ શબ્દ સંબોધનમાં વપરાય છે. તેનો અર્થ થાય છે કે, “હે ગુરુદેવ ! “ઈચ્છકારી” એટલે પોતાની ઈચ્છાથી યુક્ત. અહીં લોકરૂઢીથી ઇચ્છકારીના બદલે ઈચ્છકાર બોલાય છે અને ભગવંત શબ્દ અધ્યાહાર છે. શિષ્ય ભારે વિનય અને બહુમાનપૂર્વક ગુરુદેવને સુખશાતા પૂછે. ગમે તે સમયે કે ગમે તે રીતે સુખ-શાતા પૂછવાની તેની ઈચ્છા નથી. સુખશાતા પૂછવામાં પણ ગુરુદેવની ઇચ્છા-સંમતિ હોવી જરૂરી છે.
સુહરા/સુહવેસિ ? : આપની રાત્રિ કે દિવસ સુખપૂર્વક પસાર થયાં છે ?
સંયમી આત્માના રાત-દિવસ સુખપૂર્વક ત્યારે જ પસાર થયાં કહેવાય કે રાત-દિવસ દરમ્યાન સંયમજીવનને અનુકૂળ સ્વાધ્યાય આદિની સર્વ પ્રવૃત્તિઓ સુખપૂર્વક થઈ હોય તો.
દિવસ દરમ્યાન ભગવાનની આજ્ઞા મુજબ વાચનાદિ સ્વરૂપ સુંદર સ્વાધ્યાય કર્યો હોય, જરૂર પડ્યે નિર્દોષ આહાર લાવી સંયમસાધક દેહને રાગાદિ વિના પોષણ આપ્યું હોય અને તે સિવાય પડિલેહણ-પ્રતિક્રમણાંદિ સંયમજીવનની ક્રિયાઓ પણ યથાયોગ્ય રીતે કરી હોય તો દિવસ સુખે પસાર થયો કહેવાય.
