________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી
શ્રી મહાવીર ભગવાનપ્રણીત વીતરાગ ધર્મના પ્રબળ પ્રભાવક શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી પોતાની અસાધારણ પ્રતિભા, ઉચ્ચ આધ્યાત્મિક દશા, અદ્ભુત સાહિત્યસર્જન આદિના કારણે ઉચ્ચ આદરને પામ્યા છે.
શ્રીમદ્ભુનો જન્મ વિ.સં. ૧૯૨૪ની કાર્તિક પૂર્ણિમા અર્થાત્ તા. ૯.૧૧.૧૮૬૭ના શુભ દિને વવાણિયા(ગુજરાત, ભારત)માં થયો હતો. ૨૩ વર્ષની વયે તેઓશ્રીને શુદ્ધ સમ્યગ્દર્શનની પ્રાપ્તિ થઈ. સ્વરૂપની મસ્તીમાં ડૂબેલા રહી તેઓ જંગલો અને પહાડોમાં મહિનાઓ પર્યંત નિવૃત્તિ સેવતા. વિશ્વ સમસ્ત પ્રત્યે વહેતી આ પરમ જ્ઞાનીની કરુણા, તત્ત્વજ્ઞાનના સાહિત્યની એક અત્યુત્તમ કૃતિરૂપ શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્રના રૂપમાં છલકાઈ ઊઠી છે. ૩૩ વર્ષની વયે, વિ.સં. ૧૯૫૭ની ચૈત્ર વદ પાંચમ(તા. ૯.૪.૧૯૦૧)ના રોજ તેમણે રાજકોટમધ્યે પૂર્ણ જાગૃતિપૂર્વક પાર્થિવ દેહનો ત્યાગ કર્યો.
૩૩ વર્ષના અલ્પ આયુષ્યમાં આ અપ્રમત્ત યોગીશ્વર પોતે તો આત્મકલ્યાણ સાધી ગયા, અન્ય અનેકને પણ આત્મકલ્યાણનો રાજમાર્ગ ચીંધતા ગયા. તેમનો બોધ ‘શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર' શીર્ષકથી એક મહામૂલા ગ્રંથરૂપે પ્રસિદ્ધ થયેલ છે, જે આજે પણ સત્સાધકોની પિપાસા બુઝાવે છે.
મહાત્મા ગાંધીજી કહે છે આ પુરુષે ધાર્મિક બાબતમાં મારું હૃદય જીતી લીધું અને હજુ સુધી કોઈ પણ માણસે મારા હૃદય ઉપર તેવો પ્રભાવ પાડયો નથી.' (મૉડર્ન રિવ્યૂ, જૂન ૧૯૩૦)
—
૨૨૯