________________
શ્રી માણેકલાલ ઘેલાભાઈ ઝવેરી
ઘાટ અને ક્યાં નદી? એક પથ્થરનું બનેલું, એક પાણીનું! એક અટકેલું - સ્થગિત તો બીજું વહેતું - ગતિશીલા નદી પર ઘાટ બને છે પરંતુ ઘાટ એ નદી નથી અને નદી એ ઘાટ નથી. આટલું સ્મરણ રહે તો ઘાટ ઉપયોગી નીવડે છે. જે ઘાટથી સરળ પડે તેનાથી ઊતરો. ઘાટનો મોહ કર્યા વિના ઘાટ દ્વારા નદીમાં ઊતરો અને પાર થાઓ. ઘાટ સાથે શત્રુતા નથી કરવાની પરંતુ તેનો મોહ પણ નદીમાં ઊતરવામાં બાધક બને છે. તેથી તેનો સમ્યક્ ઉપયોગ કરો - નદીમાં ઊતરવા માટે તેનો પ્રયોગ કરો.
ઘાટનો સમ્યક ઉપયોગ
ઘાટને છોડવો પડશે પ્રયોજન સિદ્ધ કરવા. પરંતુ એનો અર્થ એ નથી કે ઘાટ ખરાબ છે. ઘાટ છોડવો પડે છે એટલે ઘાટ ખરાબ હશે એમ નથી. ઘાટમાં કોઈ ખરાબી નથી. તમારી પકડમાં ખરાબી છે. •
કેટલાક લોકો નદી પાર કરવા નાવમાં બેઠા. નાવ બીજા કિનારે પહોંચી. પણ હવે તેઓ નાવ છોડવા તૈયાર નથી. નાવે ઘણી કૃપા કરી છે, કેમ છોડાય? મહાન ઉપકાર છે, કેમ છોડાય? બહુ ઉપાય કર્યા ત્યારે નાવમાંથી નીકળી કિનારે આવ્યા, પરંતુ હવે નાવને માથા ઉપર ઊંચકી બજારમાં ગયા. બધા આશ્ચર્ય પામ્યા. પૂછ્યું તો કહે કે આ નાવનો અમારા પર ઘણો ઉપકાર છે. અનુગ્રહ દર્શાવવા અમે એને માથે જ રાખીએ છીએ! હૃદયમાં તેનો બોધ રાખવો એ એક વાત છે
૨૧૧