________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
સૂક્ષ્મ દૃષ્ટિએ જુઓ તો વાત ખૂબ ગહન લાગે. પૃથ્વી કાચબા ઉપર ટકી છે અર્થાત્ આ પૃથ્વી એવા થોડા જીવોના આધારે ટકી છે કે જેઓ કાચબા જેવા છે, નહીં તો એ ક્યારની નષ્ટ થઈ ગઈ હોત. જ્ઞાની પુરુષોના કારણે, જ્ઞાની પુરુષો માટે, જ્ઞાનીપુરુષો થકી આ બધું ટક્યું છે. તેમની ઉપસ્થિતિના કારણે પૃથ્વી ટકે છે. પરમકૃપાળુદેવે લખ્યું છે -
સપુરુષ અન્યાય કરે નહીં. પુરુષ અન્યાય કરશે તો આ જગતમાં વરસાદ કોના માટે વરસશે? સૂર્ય કોના માટે પ્રકાશશે? વાયુ કોના માટે વાશે?' (ઉપદેશનોંધ-૩૫).
જો જ્ઞાની પુરુષો આ જગતમાં નહીં હોય તો છઠ્ઠો આરો પ્રવર્તશે. પ્રકૃતિ વિકૃતિ બનશે. ધર્મ હીનતાને પામશે. આત્મહિતની હાનિ થશે. તમારી ભીતર જે થોડી પણ ચમક છે, પ્રકાશ છે, જાગૃતિ છે, રુચિ છે તે માત્ર જ્ઞાનીનો પ્રતાપ છે. અન્યથા મનુષ્ય જાનવર બની જાત.
હિન્દુઓની આ માન્યતા માત્ર પ્રતીકાત્મક છે. પૃથ્વીને કાચબા સાથે કંઈ લેવા-દેવા નથી. કેટલાક મૂઢ કહે છે કે પૃથ્વી કાચબા ઉપર જ છે તો કેટલાક મૂઢ કહે છે કે આ વાત જ અર્થહીન છે, વાહિયાત છે. હકીકતમાં તે પ્રતીકાત્મક છે. કાચબા જેવા જ્ઞાની પુરુષોના આધારે આ જગત છે, જગતનું કલ્યાણ છે. તમારા જીવનમાં ફૂલ ખીલવાની સંભાવના છે તે આવા જ્ઞાની પુરુષોના કારણે જ કે જેઓ ઉપયોગને અતીન્દ્રિય બનાવી શક્યા છે - કાચબાની જેમ!
૧૬૨