________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
અને નિર્મળ બુદ્ધિવૈભવવાળાને એમાં વિશેષ રસ પડે છે, તો ભાવસમૃદ્ધ આત્માર્થીજનને તેની પ્રત્યેક તત્ત્વપ્રેરક પંક્તિમાં રસના સાગર ઊછળતા અનુભવાય છે.
પરમકૃપાળુદેવ આખી કૃતિ દરમ્યાન ભાષાસૌષ્ઠવ, મૌલિકતા તથા મિષ્ટતાનો એકસરખી રીતે અવિચ્છિન્નપણે આસ્વાદ કરાવી શક્યા છે. એક અક્ષર પણ ન્યૂનાધિક લખ્યા વગર, સાહિત્ય અપેક્ષાએ અતિ ઉત્તમ કાવ્ય નીપજાવી શક્યા છે.
જૈન કવિઓમાં મહાસમર્થ કવિ તરીકે જેની ગણના થાય અને સર્વ કાળના સમર્થ કવિઓની હરોળમાં બેસી શકે એવા પરમકૃપાળુદેવ એક મહાપ્રતાપી કવિ હતા. ગુજરાતી સાહિત્યમાં એક અજોડ સંત કવિ, જ્ઞાની કવિ તરીકે તેમનું નામ ચિરસ્મરણીય છે અને રહેશે. ગુજરાતી ભાષાના સિદ્ધહસ્ત સર્જનકાર એવા પરમકૃપાળુદેવે પોતાના સાહિત્ય દ્વારા આગમસિદ્ધાંતના તત્ત્વજ્ઞાનનું અમૃત સામાન્યજન સુધી પહોંચાડ્યું છે. પરમકૃપાળુદેવના સંપૂર્ણ સાહિત્યમાં શ્રી આત્મસિદ્ધિ શાસ્ત્ર કલગી સમાન છે. તેમાં ભાષાની અકૃત્રિમતા અને સર્જકની વિદ્વત્તા ઓતપ્રોત ઝળક્યા કરે છે. પરમકૃપાળુદેવની વાણી એવી તો રસવતી અને મધુર છે કે તેને વિષે કહેવાનું મન થાય કે પોતાની મધુરતા જાણે મધે તેને વેચી દીધી, દ્રાક્ષે આનંદથી ભેટ આપી, દૂધે તેને પાત્ર માનીને આપી, શેરડીએ શરણાગત થઈ અર્પણ કરી અને ચોરના ડરથી અમૃતે સાચવવા આપી; એટલા માટે જ તો પરમકૃપાળુદેવની વાણીને અદ્ભુત માધુર્યની ચિરસમૃદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ છે.
૧૨૮
