________________
પૂજ્ય શ્રી લલ્લુજી મુનિ
ગયા છે, તેમણે મહાન રચનાઓ કરી છે, ગ્રંથો રચ્યા છે, “તો પછી નવા નવા ગ્રંથની શી જરૂર છે? હજુ નવી નવી
કૃતિઓની રચના શું કામ થાય છે? એ થકી શું કોઈ નવીન સત્ય પ્રગટ થાય છે? સત્ય તો સનાતન છે, સદા છે તો નવીન રચનાઓનું પ્રયોજન શું?
સત્યને નવી નવી અભિવ્યક્તિની આવશ્યકતા રહે છે. આ તથ્ય અને એની પાછળનું કારણ સમજવા જેવું છે. જ્ઞાનીપુરુષો દ્વારા સત્ય શબ્દોમાં એની મર્યાદા સાથે ભરવામાં આવે છે. તે વખતે તો એ શબ્દ સત્યની જ્યોત માટે મશાલનું કામ કરે છે; પરંતુ જેમ જેમ સમય વીતતો જાય છે, તેમ તેમ ખોટા હાથમાં જતાં તથા દેશ-કાળ-ભાષા બદલાતાં તે શબ્દો અર્થહીન બની જાય છે અથવા તેનો મહિમા ખોઈ બેસે છે. '
અભિવ્યક્તિ કઈ રીતે અર્થહીન બને છે?
જ્યારે જ્ઞાની પુરુષનો ભાવ શબ્દરૂપે પ્રગટ થાય છે ત્યારે તે શબ્દ સાધકના કાનમાં પણ પડે છે અને તથાકથિત સાધકના કાનમાં પણ પડે છે. એ શબ્દ જ્યારે આત્માર્થી જીવ સાંભળે છે ત્યારે તે એ શબ્દને સમજે છે, એ પ્રમાણે પ્રયોગ કરે છે, જીવે છે અને પ્રાપ્તિ કરે છે. આથી વિપરીત, જ્યારે મતાથી જીવ એ શબ્દને સાંભળે છે તો તે એનો સંગ્રહ કરે છે, વિશ્લેષણ કરે છે, સ્મૃતિમાં રાખે છે અને પોતાનો પ્રભાવ પાડવા અન્યને કહે છે. આત્માર્થીને સ્વભાવમાં રસ હોય છે,
૧૧૭