________________
મળ્યો બોધ સુખસાજ
મારા માટે તેઓ સર્વશ્રેષ્ઠ છે અને એક લક્ષથી તેમની આજ્ઞાનું આરાધન કરવામાં જ મારું શ્રેય છે તો તો દૃષ્ટિરાગ નહીં પણ પરમ ભક્તિ પ્રગટશે. પરંતુ એને બદલે જો એમ માનવામાં આવે કે મારા ગુરુ આ દુનિયામાં સર્વશ્રેષ્ઠ છે, તેમના જેવું જ્ઞાન બીજા કોઈનું નથી, તેમના શરણે આવ્યા વિના મુક્તિ નથી વગેરે વગેરે તો અવશ્ય અભિવ્યક્તિના મોહમાં સત્યનું વિસ્મરણ થઈ જાય છે અને જીવ ત્યાં ચૂકી જાય છે. તેનામાં સાંપ્રદાયિકતા, દૃષ્ટિરાગ, મતાહ વગેરે દૂષણો પેસી જાય છે. .
પ્રેમને વિરાટ બનાવો
આ બધાં દૂષણો પેસતાં ધર્મના નામ પર અધર્મ પેસી જાય છે. મામૂલી ભેદને મુખ્ય બનાવતાં અભેદનું વિસ્મરણ થઈ જાય છે. પ્રેમ વિરાટ બનવાને બદલે શુદ્ર બની જાય છે. પૂર્ણતા સુધી પહોંચવાને માટે પ્રેમનું વિરાટ બનવું અનિવાર્ય છે. ઘરના એક રૂમમાં રહેવું પડે એ એક વાત છે - બરાબર છે અને માત્ર રૂમને જ પ્રેમ કરવો, આખા ઘરને પ્રેમ ન કરવો એ બીજી વાત છે - ભૂલ છે. વિરાટના અંશને જ ચાહવું અને વિરાટને ન ચાહવું એ ભૂલ છે.
નિરાકારની પકડ મુશ્કેલ હોય તો તેની સ્થાપના આકારમાં કરી તેને ભજવું એ કાંઈ ખોટું નથી. સુવિધા માટે ઘરમાં દીવાલ ચણીને રૂમ બનાવવો એ ખોટું નથી. સરખી વૃત્તિવાળા સાધકો એક સમૂહ બનાવી આરાધના કરે (સંપ્રદાય)
૧૧૪