________________
પૂજ્ય શ્રી લલ્લુજી મુનિ
મસ્તી હતી, સ્ફૂર્તિ હતી. ચહેરા પર શાંતિ અને આનંદનો ભાવ ઝળકતો હતો. તેની મુદ્રા અને વર્તનામાં હતી પ્રાપ્તિની અભિવ્યક્તિ, પવિત્રતાની અનુભૂતિ.
પાદરીએ એ વૃદ્ધને કહ્યું, ‘લાગે છે કે તમે ઈશ્વરને ખૂબ ચાહો છો. તેથી જ આટલા ભાવથી આટલી લાંબી પ્રાર્થના કરી રહ્યા હતા.'
વૃદ્ધે કહ્યું, ‘હું પ્રાર્થના એ માટે કરું છું કે હું જાણી ગયો છું કે હું ઈશ્વરને ચાહું છું એના કરતાં ઈશ્વર મને અનેકગણું વધુ ચાહે છે. એ વાતના અનેક પરચા મળ્યા છે મને! તેથી ધન્યવાદ દર્શાવવા પ્રાર્થના કરું છું.'
સાચા ભક્તની ભક્તિમાં ચાહવું બન્ને બાજુ હોય છે. તેની પ્રાર્થના એક સંવાદ હોય છે. એ બન્ને તરફથી બોલાય. સંદેશો મોકલાય અને સંદેશો ઝિલાય. પ્રેમ કરાય અને પ્રેમ અનુભવાય. તેની પ્રાર્થના એક માંગ, એક ભીખ નહીં પણ પરમ તૃપ્તિની એક ઘોષણા છે, ધન્યવાદ અને અહોભાવની અભિવ્યક્તિનું પ્રતીક છે.
જીવે જે માર્ગ અપનાવ્યો હોય એનાથી તેને પોતાનામાં ફરક દેખાવો જોઈએ. માત્ર કુળધર્મ હોવાથી જ જો તેણે કોઈ ધર્મમતને પકડ્યો હોય અને એ પ્રમાણે ધર્મક્રિયા પણ તે કરતો હોય પણ એ થકી જો તેનું અંતર ન ભેદાયું હોય તો તેણે વિચારવું જોઈએ. ધર્મ કંઈ વારસામાં ન મળે. ધર્મ કોઈ વંશાનુગત અધિકાર કે સંપત્તિ નથી. વંશપરંપરામાં
૧૦૭
