________________
પૂજ્ય શ્રી લલ્લુજી મુનિ
જોયું કે સૂર્યનું પ્રતિબિંબ સમુદ્રના જળમાં તો પડતું જ હતું પણ એવું જ પ્રતિબિંબ તેમની બાજુના એક ખાબોચિયામાં પણ પડતું હતું. ખાબોચિયામાં પાણી થોડું જ હતું, ગંદું હતું, ગંધાતું હતું અને છતાં સૂર્યનું પ્રતિબિંબ એમાં પણ પડી રહ્યું હતું!
સૂર્ય એ જ, એનું પ્રતિબિંબ પણ સમાન અને છતાં બન્ને જગ્યાએ સૂર્યની અભિવ્યક્તિ ભિન્ન ભિન્ન હતી. ભિન્ન ભિન્ન અભિવ્યક્તિમાં પણ પ્રતિબિંબ એ જ છે, એ રહસ્ય પકડાતાં તેમના અંતરમાં એવો તો ઉલ્લાસ ઊછળ્યો કે જે પણ સામે મળતું, અને તેઓ ભેટી પડતા. પહેલાં તો પેલા વૃદ્ધ પાડોશીને જઈને ભેટી પડ્યા. તેમના બોલ્યા વિના જ એ વૃદ્ધ સમજી ગયો! જેનાથી તે દૂર ભાગતો હતો, તેને તું ભેટે છે એ જ બતાવે છે કે અંતરમાં કંઈક રૂપાંતરણ થયું છે. હવે તને પ્રતિબિંબ દેખાય છે, અભિવ્યક્તિ નથી દેખાતી!
રવીન્દ્રનાથની આ ધારા ત્રણ દિવસ સુધી ચાલી. એ
ખુમારીમાં તેઓ બધાને ભેટતા રહ્યા. કોઈ માણસ ન મળે એ તો ગાય-ભેંસ-ઘોડાને પણ આલિંગન આપતા, ઝાડ-પાનને પણ વહાલ કરતા. એક નાનકડી ઘટના બની અને જીવન આખું પલટાઈ ગયું.
સત્ય એક, અભિવ્યક્તિ અનેક
જેમ સૂર્ય એક, તેનું પ્રતિબિંબ એ જ અને છતાં જુદા જુદા
૧૦૧