________________
રહિત દેશ. મુળાવિતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ તૃતીયાન્ત ગુણવાચક જ ક્ષમ્ય નામને પરિજાત અર્થમાં જ પ્રત્યય થાય છે. તેથી સત્યેન શિખાતં ક્ષેત્રમ્ અહીં સસ્ય નામને આ સૂત્રથી TM પ્રત્યય થતો નથી. કારણ કે અહીં તસ્ય નામ ગુણવાચક નથી; પરન્તુ દ્રવ્યવાચક છે. અર્થ સર્વ ધાન્યથી નિષ્પન્ન ક્ષેત્ર. ૧૭૮]]
धन - हिरण्ये कामे ७।१।१७९॥
સપ્તમ્યન્ત ઘન અને હિબ્ધ નામને ામ [અભિલાષ]અર્થમાં પ્રત્યય થાય છે. અને વામઃ અને દિવ્યે જામઃ આ અર્થમાં ધન અને ખ્યિ નામને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી ધનઃ અને હિરખ્યો મેત્ર આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃમૈત્રની ધનની ઈચ્છા. ચૈત્રની સુવર્ણની ઈચ્છા. ૧૭૬॥
स्वाङ्गेषु सक्ते ७|१|१८० ॥
સ્વાગવાચક સપ્તમ્યન્ત નામને સત્ત્વ [તત્પર]અર્થમાં ૪ પ્રત્યય થાય છે. નવેણુ સત્ત, વેશનલેવુ સઃ અને તન્નૌજે સા આ અર્થમાં નવ વેકેશનલ અને તન્નૌજ નામને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી નઃ વેશનલ અને તન્નૌઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- નખ સજાવવામાં તત્પર. વાળ અને નખ સજાવવામાં તત્પર. દાંત અને હોઠ સજાવવામાં તત્પર. સૂત્રમાં બહુવચનનો નિર્દેશ હોવાથી સ્વાઙ્ગ સમુદાયવાચક વૈશનવાતિ નામને પણ આ સૂત્રથી પ્રત્યય થાય છે. ૧૮૦થી
८१
.