________________
મૈત્ર! તું પૂર્વ ગામોમાં ગયો હતો? હે ચૈત્ર ! હું પૂર્વગામોમાં ગયો હતો. ૧૮
दूरादामन्त्र्यस्य गुरुवैकोऽनन्त्योऽपि लनृत् ७।४।९९॥
દૂરથી આમન્યાર્થક પદસમ્બન્ધી વાયના અન્યસ્વરને, તેમ જ તે વાકયના દૂરથી આમન્યાર્થક પદનો ગુરુસ્વર વાકયના અન્તમાં ન હોય તોપણ તે ૪ ભિન્ન તથા રૂ એવા એક ગુરુસ્વરને અર્થાત્ તાદૃશ અનેક ગુરુસ્વરમાંના કોઈ એક ગુરુસ્વરને; [બધાને એક સાથે નહિ વિકલ્પથી પ્લત આદેશ થાય છે. યદ્યપિ ભિન્ન ગુરુસ્વરને પ્લતાદેશના વિધાનથી જ ગુરુસ્વર ને પણ હુતાદેશ સિદ્ધ હોવાથી તેને પૃથર્ રીતે હુતાશનું વિધાન નિરર્થક છે; પરન્તુ નિરર્થક તાદૃશ વિધાનથી “શારોપ િા છૂચાડપિ” આ ન્યાયનું જ્ઞાપન થવાથી 4 ને જો હુતાદેશનો નિષેધ હોય તો રૂ ને પણ તે નિષેધ થાય છે. તેથી હૂ ને ઉપર જણાવ્યા મુજબ ડુતનું વિધાન કર્યું છે. બાઝ મો રેવેત્તર ! અહીં વાકયના અન્યસ્વર ને આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્લત આદેશ થયો છે. વિકલ્પપક્ષમાં બુત આદેશ આ સૂત્રથી ન થાય ત્યારે ગામો સેવવત્ત ! આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- હે દેવદત્ત ! આવ. સહ વિ રિવર ; અહીં દૂરથી આમન્યાર્થક પદ રેવત્ત ના ગુરુસ્વર ઇ ને આ સૂત્રથી પ્લત આદેશ થયો છે. આવી જ રીતે સહ7 વિ ! અહીં બીજા ગુરુસ્વર મ ને સિંયુકત વ્યંજનની પૂર્વેનો સ્વર ગુરુ મનાય છે.] આ સૂત્રથી ડુત આદેશ થયો છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ડુત આદેશ ન થાય ત્યારે તેનું વિ દેવદત્ત ! આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-દેવદત્ત ! યવની કાંજી [રાબ પી. ગામ મોઃ વરશa ! અહીં આ સૂત્રથી તાદૃશ આમન્યાર્થક પદના ગુરુવર ને પ્લત આદેશ થયો છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી હુત આદેશ ન થાય ત્યારે મારા મો વસૃશિવ ! આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ડે ! ફલૂખશિખ ! આવ.
३२५
