________________
થતી નથી. તેથી અનિા વળા રેવતાઢ્ય આ અર્થમાં અનિવળ નામને ઉપર જણાવ્યા મુજબ અણુ પ્રત્યય. વૈવતા૦ ૭-૪-૨૮° થી પૂર્વપદ તથા ઉત્તરપદના આદ્ય સ્વર અ ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી આવિાબૂ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં આકારાન્ત પૂર્વપદ ન હોવાથી તેનાથી પરમાં રહેલા વળ સ્વરૂપ ઉત્તરપદના આદ્યસ્વરને આ સૂત્રથી વૃદ્ધિનો નિષેધ થતો નથી. અહીં દ્વન્દ્વસમાસમાં વિધ૦ ૧-૨-૪૩૪ થી અગ્નિ ના ૬ ને ફ્ આદેશ થવાથી આસ્નાદિ વિષય છે. તેમ જ અનેન્દ્ર અને ફ્લાવણ્ અહીં પણ પૂર્વપદના અન્યસ્વરને વૈદ્દ૦ ૨૨-૪૧' થી આ આદેશ થવાથી આહ્વાવિ વિષય છે. અર્થ અગ્નિ અને વરુણ દેવતા છે જેના તે સક્ત. અહીં યાદ રાખવું જોઈએ કે આનેન્દ્રમુ.ઈત્યાદિ પ્રયોગોમાં ફ્ક્ત શબ્દના આદ્યસ્વર ૬ ની સાથે તેની પૂર્વેના આ ને સંધિકાર્ય ! થવાથી અને હ્દ નામના અન્ત્યસ્વરનો લોપ થવાથી આનેન્દ્રમ્ આવો પ્રયોગ થઈ શકે છે. તેથી . શબ્દના બે સ્વરમાંથી એક પણ સ્વર રહેતો ન હોવાથી તેના સ્વરને વૃદ્ધિનો નિષેધ કરવાની યદ્યપિ જરૂર નથી. પરન્તુ “પૂર્વ પૂર્વોત્તરપતયો. ાર્ય કાર્યનું પશ્ચાત્ સન્વિાર્યમ્” આ ન્યાયને સૂચવવા અહીં ઉપર જણાવ્યા મુજબ વૃદ્ધિનો નિષેધ કર્યો છે. આથી સમજી શકાય છે કે જો વૃદ્ધિનો નિષેધ આ સૂત્રંથી કર્યો ન હોત તો ઉપર જણાવેલા ન્યાયથી પ્રથમ ઉત્તરપદસંબન્ધી વૃદ્ધિકાર્ય થાત અને પછી સન્ધિકાર્ય થાત, જેથી આનેન્દ્રમુ...વગેરે અનિષ્ટ પ્રયોગ થાત. માટે ઉપર જણાવ્યા મુજબ વૃદ્ધિનો નિષેધ કર્યો 9.112811
ભાવવા—મત્રેય-ધ્રોળહત્વ-મેવત્વ-હિમ્ભયનું ૭૦૪,૩૦||
અવુ વગેરેનો લોપ કરીને અનુ વગેરે પ્રત્યયો જેના અન્તમાં છે એવા સારવ, પેશ્વાજ, મંત્રેય, કોળા, મેવત્વ અને હિપ્નવ નામનું નિપાતન કરાય છે. તત્વો ભવનુ; આવશેપત્ય; મિત્રયો પત્ન
२८६
