________________
न्यग्रोधस्य केवलस्य ७ ४७॥
કેવલ [અસમસ્ત] ચોષ નામના યુ ની પૂર્વે; ગિતુ કે ત્િ તષિત પ્રત્યય પરમાં હોય તો; આઘસ્વરને વૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ હોય ત્યારે તે નો આગમ થાય છે. દ્રોપત્ય વિશ્વાઃ આ અર્થમાં ન્વોય નામને વિારે ૬-૨-૨૦’ થી અણુ પ્રત્યય. ‘અવર્ષે ૭-૪ફ્રૂટ' થી અન્ય ” નો લોપ. આ સૂત્રથી થ્રુ ની પૂર્વે અે નો આગમ વગેરે કાર્ય થવાથી નોધો : આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-ન્યગ્રોધ [પીપળાનું વૃક્ષ]નો દંડ. વૈવસ્વેતિ વિષ્ણુ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગિત્ અને ત્િ તદ્ધિત પ્રત્યય પરમાં હોય તો; આઘસ્વરને વૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ હોય ત્યારે કેવલ જ પ્રોષ નામના પ્ ની પૂર્વે અે નો આગમ થાય છે. તેથી ચોપમૂળે મવાઃ આ અર્થમાં પ્રોષપૂરુ નામને ભવે ૬-૨-૧૨૩' થી અશુ પ્રત્યય. અવર્ષે ૭-૪-૬૮° થી અન્ય મૈં નો લોપ. ‘વૃદ્ધિઃ ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર અને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ચાપ્રોધમૂઃ શાયઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ચોષ નામ સમાસમાં હોવાથી આ સૂત્રથી જૂ ની પૂર્વે જે નો આગમ થતો નથી. અર્થ—ન્યગ્રોધમૂલમાં થનારું ધાન્ય. ાળા
न्यङ्को र्बा ७|४|८॥
न्यकु
ગિતુ કે પિતૃ તદ્ધિત પ્રત્યય પરમાં હોય તો; આદ્યસ્વરને વૃદ્ધિની પ્રાપ્તિ હોય ત્યારે ચર નામના ર્ ની પૂર્વે વિકલ્પથી હું નો આગમ થાય છે. પોરિન્ આ અર્થમાં ન્ય નામને તસ્યેન્ ૬-૩-૧૬૦° થી અણુ [] પ્રત્યય. ‘અવય૦ ૭-૩-૭૦° થી અન્ય ૩ ને અર્ આદેશ. આ સૂત્રથી ચહ્ન નામના હૂઁ ની પૂર્વેì નો આગમ વગેરે કાર્ય થવાથી નૈયવમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી હું નો આગમ ન થાય ત્યારે ‘કૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્યસ્વર મૈં ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે
२७१