________________
અલૢ [] પ્રત્યય. રાખાવ નામને અળગે૦ ૨-૪-૨૦' થી રી પ્રત્યય વગેરે કાર્ય થવાથી રાખવી આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થરાજાની ગાય. તત્પુરુષાવિતિ વિમ્ ?= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ જો શબ્દ જેના અન્તે છે એવા તત્પુરુષસમાસને જ; તેનાથી પરમાં રહેલા તદ્ધિત પ્રત્યયનો લોપ થયો ન હોય તો; સમાસાન્ત બહૂ [5] પ્રત્યય થાય છે. તેથી ચિત્રા શૌર્વસ્વ આ વિગ્રહમાં ‘હ્રાર્થ૦ ૩-૧-૨૨' થી બહુવ્રીહિસમાસ. ‘શૌચા૦ ૨-૪૧૬’ થી ચો ના બૌ ને હ્રસ્વ ૩ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ચિત્રળુઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં બહુવ્રીહિસમાસને આ સૂત્રથી સમાસાન્ત અદ્ [૨] પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ-ચિત્ર વર્ણની ગાયવાળો.
બહુ ફ્લેવ= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ ગો શબ્દાન્ત તત્પુરુષસમાસને તેની પરમાં રહેલા તદ્ધિત પ્રત્યયનો લોપ ન થયો હોય તો જ સમાસાન્ત અર્ પ્રત્યય થાય છે. તેથી પુત્રિ શૌમિ: દ્રીતઃ આ વિગ્રહમાં તદ્ધિત પ્રત્યયના વિષયમાં ‘સબા ૩-૧-૧૧' થી દ્વિત્યુ સમાસ. ભૂÑ૦ ૬-૪-૧૯૦° થી ફળ્ પ્રત્યય. ‘અનાન્ય૦ ૬-૪-૧૪૧' થી [ પ્રત્યયનો લોપ. જો નામના ઓ ને ઉપર જણાવ્યા મુજબ -હસ્વ ૩ આદેશ....વગેરે કાર્ય થવાથી પડ્વનુઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં તદ્ધિત પ્રત્યયનો લોપ થયો હોવાથી આ સૂત્રથી સમાસાન્ત દૂ પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ-પાંચ ગાયથી ખરીદેલું-વસ્ત્ર. ॥૧૦॥
રાખનું—તવેઃ ।।૧૦૬॥
રાખનુ અને સદ્ધિ શબ્દ છે અન્તમાં જેના એવા તત્પુરુષ સમાસને અર્ [5] સમાસાન્ત પ્રત્યય થાય છે. પન્નાનાં રાતાં સમાહાર: આ વિગ્રહમાં સફ્ા॰ ૩-૧-૧૧' થી દ્વિગુતત્પુરુષ સમાસ. આ સૂત્રથી સમાસાન્ત અર્દૂ પ્રત્યય. નો૧૬૦ ૭-૪-૬૧૪
२२६
