________________
प्रति- परोऽनोरव्ययीभावात् ७३॥८७॥
પ્રતિ, પણ્ અને અનુ શબ્દથી પરમાં રહેલ અક્ષિ શબ્દ જેના અન્નમાં છે એવા અવ્યયીભાવસમાસને સમાસાન્ત અત્ર [[] પ્રત્યય થાય છે. અક્ષિની પ્રતિ, અભ્ભો પથ્થુ અને અળ સમીપનું આ અર્થમાં પ્રતિ, પરતુ પાર્થક] અને અન્ન નામને અક્ષિ નામની સાથે વિમ૦િ ૩-૧-૨૧' થી અવ્યયીભાવસમાસ. આ સૂત્રથી અત્ સમાસાન્ત પ્રત્યય. ‘અવર્ગે૦ ૭-૪-૬૮° થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પ્રત્યક્ષમ્, પરોક્ષર્ અને અન્નક્ષમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- પ્રત્યક્ષજ્ઞાન. પરોક્ષજ્ઞાન. આંખની સામે. શાળા
अनः ७।३।८८ ॥
અનુ અન્તમાં છે જેના એવા અવ્યયીભાવસમાસને અંત [5] સમાસાન્ત પ્રત્યય થાય છે. તક્ષ્ણ સમીપમ્ આ અર્થમાં વિકૃત્તિ૰ રૂ-૧-૩૧' થી ૩૫ અવ્યયનો તક્ષનુ નામની સાથે અવ્યયીભાવ સમાસ. આ સૂત્રથી સમાસના અન્તમાં અર્ પ્રત્યય. નો૫૬૦ ૭૪-૬૧ થી અન્ય અનુ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પતક્ષમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ-કર્મકારની નજીક. ॥૮॥
नपुंसकाद् वा ७|३|८९ ॥
અનુ છે અન્તમાં જેને એવો નપુંસકલિગી શબ્દ જેના અને છે- એવા અવ્યયીભાવસમાસને વિકલ્પથી અત્ત સમાસાન્ત પ્રત્યય થાય છે. ચર્મળ સમીપણ્ આ અર્થમાં ૩૫ અવ્યયને ધર્મનુ [નપું.] નામની સાથે વિમહિ૦ ૩-૧-૨૧° થી અવ્યયીભાવસમાસ. આ સૂત્રથી સમાસાન્ત અત્ પ્રત્યય. નૌઃ૦ ૭-૪-૧૧ થી અન્ય અનુ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વર્મનું આવો પ્રયોગ
२१५
