________________
તિથિ વસતિ—સ્વપતૈરેવન્ ||૧||
સપ્તમ્યન્ત ચિનુ, અતિથિ, વસતિ અને સ્વતિ નામને સાધુ અર્થમાં ષણ્ પ્રત્યય થાય છે. ષિ સાળુ, અતિથી સાબુ, વસતો સાપુ અને સ્વપતો સાલુ આ અર્થમાં ષિ, અતિધિ, વસતિ અને સ્વપતિ નામને આ સૂત્રથી પુણ્ [vi] પ્રત્યય. નૃષિઃ૦ ૭-૪-૧' થી આદ્ય સ્વર અને વૃષિ આ આદેશ. નો૬૦ ૭-૪-૬૧' થી અન્ય વૃત્તુ નો લોપ. વર્ષે૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય રૂ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પાથેયનું, આતિથૈવ, વાસતૈયનું અને સ્વાપતૈયબ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ–રસ્તામાં ઉપકારક. અતિથિયોગ્ય. નિવાસયોગ્ય. સ્વપતિદ્રવ્યસ્વામીયોગ્ય. ॥૧॥
માળઃ ||૧ગા
સપ્તમ્યન્ત મન્ન નામને સાધુ અર્થમાં જ્ઞ [[] પ્રત્યય થાય છે. મ સાધુઃ આ અર્થમાં મજ્જ નામને આ સૂત્રથી ન પ્રત્યય. આઘસ્વર મૈં ને ‘વૃદ્ધિઃ૦ ૭-૪-૧' થી વૃદ્ધિ આ આદેશ. ‘અવર્ષે૦ ૭-૪-૬૮° થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી માત્તઃ શાણિક આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ધાન્ય. ૧ળા
પર્વતો ખ્ય—નૌ ૭।૧/૧૮||
સપ્તમ્યન્ત પર્વતોૢ નામને સાધુ અર્થમાં બ્ય અને ન પ્રત્યય થાય છે. પતિ સાધુઃ આ અર્થમાં પર્ષર્ નામને આ સૂત્રથી ખ્વ [5] અને જ્ઞ [[] પ્રત્યય. ‘નૃષિઃ૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્ય સ્વર મૈં ને વૃદ્ધિ આ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પાર્થવઃ અને પાર્વવઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ–પર્ષદામાં યોગ્ય. ॥૧॥
