________________
વૃદ્ધિ હૈ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી શૈવઃ અને પ્રૌષ્ઠઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ - શિવનું અપત્ય. પ્રૌષ્ઠનું અપત્ય. II૬૦॥
ઋષિ - રૃખ્યન્યર -ષ્યઃ ||૬||
ઋષિ વાચક નામને; વૃધ્નિવંશ વાચક નામને; અન્ધવંશ વાચક નામને અને વંશ વાચક નામને અપત્યાર્થમાં ગળુ પ્રત્યય થાય છે. वशिष्ठस्यापत्यम् वसुदेवस्यापत्यम् श्वफल्कस्यापत्यम् अने नकुलस्यापत्यम् આ અર્થમાં લૌકિક ઋષિવાચક વશિષ્ઠ નામને; વૃષ્ણિવંશવાચક વતુવેવ નામને; અન્ધકવંશવાચક શ્વ નામને અને કુરુવંશવાચક નન નામને આ સૂત્રથી ગળુ પ્રત્યય. ‘વૃદ્ધિઃ૦ ૭-૪-૧’ થી આદ્યસ્વર ૐ ને વૃદ્ધિ જ્ઞ આદેશ. ‘ગવર્ન્મે૦ ૭-૪-૬૮’ થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વાશિષ્ઠ: વાસ્તુàવઃ સ્વા: અને નાન: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ - વશિષ્ઠનું અપત્ય. વસુદેવનું અપત્ય. શ્વલ્કનું અપત્ય. નકુલનું અપત્ય. ॥૬॥
ન્યા-વિવેખ્યાઃ વનીન-વળ = ૬।૧।૬।।
ન્યા અને ત્રિવેળી નામને અપત્યાર્થમાં બળ્યુ પ્રત્યય થાય છે. અને અદ્ પ્રત્યયના યોગમાં ન્યા નામને જનીન તેમજ ત્રિવેળી નામને ત્રિવળ આદેશ થાય છે. નાવા ઝપત્યમ્ અને ત્રિવેળ્યા અપત્યમ્ આ અર્થમાં ન્યા અને ત્રિવેળી નામને આ સૂત્રથી ગળુ પ્રત્યય; તેમજ ન્યા નામને નીત્ત અને ત્રિવેળી નામને ત્રિવળ આદેશ. આદ્ય સ્વર – ને તથા રૂ ને ‘વૃદ્ધિ:૦ ૭-૪-૧’ થી વૃદ્ધિ બા અને હું આદેશ. ‘ઞવર્ષે૦ ૭-૪-૬૮' થી અન્ય ૬ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી ાનીનઃ અને જૈવળ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ ક્રમશઃ- કન્યાનું અપત્ય. ત્રિવેણીનું અપત્ય. ॥૬॥
૩૩
