________________
आधारात् ५।४।६८॥
આધારવાચક નામથી પરમાં રહેલા વધુ ધાતુને, વલ્ ધાતુના જ સમ્બન્ધમાં વિકલ્પથી બમ્ પ્રત્યય થાય છે. વાર% નામથી પરમાં રહેલા વન્યૂ ધાતુને આ સૂત્રથી જ પ્રત્યય. યુio 3-9-૪૬ થી તપુરુષ સમાસ વગેરે કાર્ય થવાથી વારંવશ્વ—દુધ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - ચારકબંધમાં બધાએલો. I૬૮
તું Íવ-પુરુષાનશ - વટ પાદરા
કર્તવાચક - ગીવ અને પુરુષ નામથી પરમાં રહેલા અનુક્રમે નશ અને વદ્ ધાતુને; અનુક્રમે નક્શ અને વત્ ધાતુના જ સમ્બન્ધમાં વિકલ્પથી નમ્ પ્રત્યય થાય છે. નીવ નામથી પરમાં રહેલા રજૂ ધાતુને અને પુરુષ નામથી પરમાં રહેલા વત્ ધાતુને આ સૂત્રથી મુ પ્રત્યય. “ઝિતિ ૪-૩૫૦’ થી ઉપાન્ય ને વૃદ્ધિ મા આદેશ. “યુo ૩-૧-૪૯ થી તપુરુષસમાસ વગેરે કાર્ય થવાથી ક્રમશઃ - નીવના નશ્યતિ અને પુરુષવાહં વતિ આવો પ્રયોગ થાય છે: અર્થક્રમશઃ - જીવતો નાશ પામે છે. પુરુષ (નોકર થઈને) વહન કરે છે. ઋતુતિ સ્િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કર્તવાચક જ નીવ અને પુરુષ નામથી પરમાં રહેલા અનુક્રમે નક્શ અને વલ્ ધાતુને તે તે ધાતુના સમ્બન્ધમાં વિકલ્પથી નમ્ પ્રત્યય થાય છે. તેથી નીવેન નરતિ અહીં કÖવાચક નીવ નામથી પરમાં ન ધાતુ ન હોવાથી આ સૂત્રથી વશ ધાતુને નમું પ્રત્યય થતો નથી. અર્થ - જીવદ્વારા નાશ પામે છે. I૬૯
ऊर्ध्वात् पू:-शुषः ५।४७०॥
કર્તવાચક કર્ધ્વ નામથી પરમાં રહેલા પૂર (૦ર૬૮) ધાતુને તેમ જ
૨૬૯