________________
- પરે પૂતિ વીરાદ્દરા
:
fર ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા ધૃતવિષયાર્થક ની ધાતુને ભાવ અને કતૃભિન્નકારકમાં ઘમ્ (34) પ્રત્યય થાય છે. પરિણાવેન શારીનું હૃત્તિ અહીં ઉર ઉપસર્ગપૂર્વક ની ધાતુને આ સૂત્રથી ઘનું પ્રત્યય. “નામનો ૪રૂ-9 થી { ને વૃદ્ધિ છે આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પરિપાન આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- બધે પાસા પડે એ રીતે ફેકે છે. ધૂત તિ વિ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ રિ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા ધૂતવિષયાર્થક જ ની ધાતુને ભાવ અને કતૃભિન્નકારકમાં ઘમ્ પ્રત્યય થાય છે. તેથી વરિયોડયા: અહીં ઘર +ની ધાતુને તે ધૃતવિષયાર્થક ન હોવાથી આ સૂત્રથી ઇન્ પ્રત્યય થતો નથી. પરંતુ યુવf૦ -રૂ૨૮' થી કર્યું પ્રત્યય; “નામનો ૪-રૂ-9 થી હું ને ગુણ 9 આદેશાદિ કાર્ય થાય છે. અર્થ- આ કન્યાનો વિવાહ.દરૂા.
भुवोऽवज्ञाने वा ५।३।६४॥
પરિ ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા ‘વજ્ઞાન'. અર્થવાળા દૂ ધાતુને ભાવ અને કતૃભિન્નકારકમાં વિકલ્પથી પ્રત્યય થાય છે. પરિ+મૂ ધાતુને ... આ સૂત્રથી મંગુ () પ્રત્યય. “નામનો૦ ૪-રૂ-૨9 થી 5 ને વૃદ્ધિ મી આદેશાદિ કાર્ય થવાથી ઘરમાવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી ઘગુ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે “યુવ૦ -રૂ-૨૮' થી પ્રત્યય. “નામનો. ૪-૩-9 થી 5 ને ગુણ ગો આદેશાદિ કાર્ય થવાથી પરિમવ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- તિરસ્કાર. સવજ્ઞાન તિ ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પર ઉપસર્ગથી પરમાં રહેલા અવજ્ઞાનાર્થક જ ભૂ ધાતુને ભાવ અને કભિનકારકમાં વિકલ્પથી ઘમ્ પ્રત્યય થાય છે. તેથી તમત્તાત્ મૂતિઃ આ અર્થમાં ર+મૂ ધાતુને આ સૂત્રથી ધક્ પ્રત્યય ન થવાથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ પ્રત્યયાદિ કાર્ય
૧૮૧