________________
ભાવ. આ સૂત્રથી વ્ર ્ ધાતુના ર્ ને ઋ આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી નૃવૃતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- કાપે છે. પ્રક્ષ્ણ ધાતુને TM પ્રત્યય. ‘સંયોગસ્થા૦ ૨-૭-૮૮’ થી ઋણ્ ધાતુના સ્ નો લોપ. ‘વનવૃન૦ ૨-૧૮૭' થી ન્ ને ર્ આદેશ. આ સૂત્રથી પ્રક્ષ્ ના ર્ ને આદેશ. પ્ ના યોગમાં त् ને ‘તર્જસ્થ૦ ૧-૩-૬૦' થી ર્ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પૃષ્ઠ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- શેકેલો. બ્રહ્ત્વ ધાતુને વર્તમાનાનો તિર્ પ્રત્યય. ઉપર' જણાવ્યા મુજબ તિવ્ ની પૂર્વે શ પ્રત્યય. શ ને ઙિ ભાવ. આ સૂત્રથી પ્રક્ષ્ ના ર્ ને ઋઆદેશ. ‘સસ્ય-શી 9-રૂ૬૬' થી સ્ ને વિહિત ૬ ને ‘તૃતીયતૃતી ૧-૩-૪૬' થી ૢ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી મુન્નતિ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ- શેકે છે. પ્રખ્ ધાતુને TM (7) પ્રત્યય. આ સૂત્રથી ૬ ને ઋ આદેશ. અનુનાસિò૦ ૪-૧-૧૦૮' થી છ્ ને શુ આદેશ. (હ્ ની નિવૃત્તિથી ૬ ની પણ નિવૃત્તિ) ઉપર જણાવ્યા મુજબ ક્રૂ ને વ્ આદેશ. વ્ ના યોગમાં તૂ ને ર્ આદેશ. ....વગેરે કાર્ય થવાથી પૃષ્ટ: આવો પ્રયોગ થાય છે. પ્રઘ્ધ ધાતુને “મિવાય: ૧-૩-૧૦૮’ થી ફ્ (અ) પ્રત્યય. પ્રુથ્થુ ના ર્ ને આ સૂત્રથી * આદેશ. ‘બત્ ૨-૪-૧૮' થી સ્ત્રીલિઙ્ગમાં બાપુ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પૃચ્છા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- પૂછેલો. પૂછવું 2..116811
૦
व्ये - स्यमोर्यङि ४।१।८५ ॥
યદ્ પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા વ્યે અને સ્વમ્ ધાતુના સ્વરસહિત અન્તસ્થાને વૃત્ (ૐ) આદેશ થાય છે. ‘વ્યગ્નનાવે૦ રૂ-૪શ્’થી વ્યે ધાતુને યક્ (T) પ્રત્યય આ સૂત્રથી ક્યે ના યે ને સમ્પ્રસારણ રૂ આદેશ. ‘વીર્યમવો૦ ૪-૧-૧૦રૂ' થી રૂ ને દીર્ઘ ર્ફે આદેશ. ‘સન્યઽશ્વ ૪-૧-રૂ' થી વી ને દ્વિત્વ. ‘મુળા૦ ૪-૧-૪૮' થી અભ્યાસમાં ફ્ ને ગુણ છુ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી વૈવાયતે આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ
૨૩૭