________________
= આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ યુ અન્તમાં ન હોય તો જ રે ધાતુના દ્વિતના પૂર્વ કે પરભાગને પરીક્ષામાં ડૂતુ થતું નથી. તેથી યનાવિશુo 8-9-૭ર” માં જણાવ્યા મુજબ યુ અન્તવાલા વત્ ધાતુના દ્વિત્વના પૂર્વભાગ વ ને આ સૂત્રથી શ્રુત સ્વરૂપ ૩ આદેશનો નિષેધ થતો નથી. તેથી લવાય આ પ્રમાણે પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વધ્યુંI૭૪||
अविति वा ४।१।७५॥
૬ અન્તમાં ન હોય તો તે ધાતુના દ્વિત્વના પૂર્વ અથવા પરભાગને અવિત્ પરોક્ષાનો પ્રત્યય પરમાં હોય તો વિકલ્પથી વૃ-પ્રસારણ નો નિષેધ થાય છે. વૈ ધાતુને પરોક્ષાનો અવિત્-પ્રત્યય. ‘કાતુ નં. ૪૨-૧” થી વે ધાતુના ને મા આદેશ. ઈિતુ૦ ૪-૧-૧' થી વા ને દ્વિત. અભ્યાસમાં “સ્વ: ૪-૧-રૂ' થી વાં ના ડી ને હસ્વ માં આદેશ. વવા + ૩ આ અવસ્થામાં અનુક્રમે વ અને વી ને થનાવિવશ૦ ૪-૭-૭ર” થી અને “યનારિવ:૦. ૪-૧-૭૨' થી વિહિત વૃત-૩ આદેશનો આ સૂત્રથી નિષેધ. “તુપુત્રિ ૪-૩-૧૪ થી મા નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી વધુ આવો પ્રયોગ થાય છે. વિકલ્પપક્ષમાં આ સૂત્રથી વૃત્ નો નિષેધ ન થાય ત્યારે વવા + નું આ અવસ્થામાં ઉપર જણાવ્યા મુજબ (૪-૭-૭ર થી અને ૪-૧-૭૨ થી) વ અને વા ને વ્રત- ૩ આદેશ. ૩ ની પૂર્વેના ૩ ને “ઘાતરિવર્ગો૨--૧૦ થી ૩ આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી ઝવુંઆવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - વીણ્યું. //૭૧//
થ૬ (૧) પ્રત્યય પરમાં હોય તો તેની પૂર્વે રહેલા અને ધાતુને વૃત-પ્રસારણ થતું નથી. x + ના ધાતુને સ્ત્રી (તા) પ્રત્યય.
૨૩૦
