________________
ઝરે છે.
ગવર્મક્રિય તિ વિમ્ ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કર્મસ્થ ક્રિયાથી અભિન્ન ક્રિયા કમત્મિક કર્રવૃત્તિ હોય અને ત્યારે ધાતુ અકર્મક જ (સકર્મક નહીં) હોય તો તાદૃશ ક્રિયાર્થક અકર્મક ધાતુને જો તે તાદૃશ બંને ક્રિયાનો વાચક એક હોય તો ગિ વય અને આત્મપદ થાય છે. તેથી મિદ્યમાનઃ શુ: ત્રણ મિત્તિ: અહીં ટ્રેવદ્રત્ત: શુષ્ઠ મિત્તિ આ અવસ્થાના કમત્મિક કુશુલવૃત્તિ મિલ્ ધાત્વર્થ દ્વિધાભવનાત્મક ક્રિયા તાદૃશકમંત્મક કર્તવૃત્તિ પણ છે. પરંતુ ત્યારે મિલ્ ધાતુ પાત્રકર્મક હોવાથી અથ૬ અકર્મક ન હોવાથી આ સૂત્રની સહાયથી મિલ્ ધાતુને ગિ વચ અને આત્મપદ થતું નથી. અર્થ- (દેવદત્તાદિથી) ભેદાતી કોઠી વાસણોને ભાંગી નાખે છે. ૮દ્દા
વિ- રૂાઝાદળા
કર્મવૃત્તિ ક્રિયાથી અભિન્ન ક્રિયા કમત્મિક કન્ડ્રવૃત્તિ હોય તો તાદૃશ કત્મિક કાર્રવૃત્તિ અને કર્મવૃત્તિ ક્રિયાવાચક એક અકર્મક અથવા સકર્મક એવા અને સુત્ ધાતુને કત્તમાં નિ ચ અને આત્મપદ પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ થાય છે. અકર્મક પ ધાતુનું ઉદાહરણ - પર્ ધાતુને આ સૂત્રની સહાયથી આત્મપદનો કમત્મિક કત્તામાં અઘતનીનો ત પ્રત્યય. આ સૂત્રની સહાયથી પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ ત પ્રત્યયની પૂર્વે ગિવું પ્રત્યય અને ત નો લોપ. ક્ઝિતિ ૪-રૂ-૧૦” થી વધુ ના ને વૃદ્ધિ લા. આદેશ વગેરે કાર્ય થવાથી પર કોન: સ્વયમેવ આવો પ્રયોગ થાય છે. સોનું પતિ આ પૂવવસ્થા સ્પષ્ટ છે. અર્થ- ભાત સ્વયં થયા. આવીજ રીતે પથ્થત ગોન: વયમેવ અહીં આ સૂત્રની સહાયથી કર્મકત્તમાં ધાતુને આત્મપદનો વર્તમાનાનો તે પ્રત્યય. તેની પૂર્વે વચ પ્રત્યયાદિ કાર્ય થાય છે. અર્થ- ભાત સ્વયં થાય છે. પર્ ધાતુને આ સૂત્રની સહાયથી આત્મપદનો વિષ્યન્તી નો તે પ્રત્યય. ‘વન:
૧૫૭
