________________
ને વૃદ્ધિ મા આદેશ. “વ. ૭-૪-૬૮ થી રૂ નો લોપ વગેરે કાર્ય થવાથી પશ્વર્ષનું આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં સંજ્ઞાનો વિષય હોવાથી આ સૂત્રથી તેને દિ' સંજ્ઞા ન થવાથી ‘બિગોરનપત્યે - 9-૨૪' થી સન્ પ્રત્યયનો લોપ થયો નથી. અર્થ - Tગ્ય નામની વસ્તુ વિશેષ. પછી પ્રવચનમાતર: અહીં આ સૂત્રથી સમાસની પ્રાપ્તિ ન હોવા છતાં વિશેષ રૂ-૧-૨૬’ થી સમાસની પ્રાપ્તિ યદ્યપિ છે. પરંતુ આ સૂત્ર “સખ્યાવાચક નામનેસમાહાર સંજ્ઞા સહિત ત્યા અને ઉત્ત૨૫૮ ના વિષયમાં જ (ઉપર જણાવ્યા મુજબ) સમાસ થાય છે.” • આ પ્રમાણે નિયમ કરે છે. તેથી સરી કવનમાતર: અહીં આ સૂત્રથી કે ‘વિશેષi૦ રૂ-૧-૧૬’ થી સમાસ થતો નથી....... ઇત્યાદિ યાદ રાખવું. //99ll
નિનાં સૌરાપા: ૩૧૧૦oll
નિા વાચક નામને, પરિ ગણપાઠમાંના નામોથી ભિન્ન નિન્દાના હેતવાચક નામની સાથે તપુરુષ વર્ષઘારય સમાસ થાય છે. વારાહી મૂવી અને મીમાંસાણી દુહા આ વિગ્રહમાં નિન્ય વાચક વૈયાવરા અને મીમાંસ નામને તેની નિન્દાના હતુવાચક અનુક્રમે સૂરિન અને કુટુંઢ નામની સાથે આ સૂત્રથી તપુરુષ વઘારય સમાસ વગેરે કાર્ય થવાથી વૈયાકરદ્વસ્વી અને મીમાંસ રૂંઢ: આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં સામાન્યથી શબ્દશાસ્ત્રના વેત્તાને વૈયાવરણ કહેવાય છે. કોઈ વૈયાકરણ, શબ્દશાસ્ત્ર સમ્બન્ધી પુછાયેલા પ્રશ્નનો પ્રતિભાદિ : વિકલતાના કારણે જવાબ આપવાના બદલે આકાશ તરફ જોયા કરે છે ત્યારે તે વૈયાકરણને વસૂવી કહેવાય છે. તેમજ સામાન્યથી પરમ આસ્તિક તરીકે પ્રસિદ્ધ મીમાંસદ યજ્ઞાદિ અનુષ્ઠાનથી જ્યારે વિમુખ બને છે
૭૮
