________________
સિંહાથે પુનઃચામ્ રૂ૧૦૮/
સપ્તમ્યન્ત નામને ‘સિંહાવિ’ ગણપાઠમાંના સિંહ વગેરે નામની સાથે પૂજા અર્થ ગમ્યમાન હોય તો તત્પુરુષ સમાસ થાય છે. સમરે સિંહ વ અને ભૂમી વાસ્તવ ડ્વ આ વિગ્રહમાં સપ્તમ્યન્ત સમ ્ અને સિંહ નામની સાથે સપ્તમ્યન્ત ભૂમિ નામને વાતવ નામની સાથે આ સૂત્રથી તત્પુરુષ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી સમરસિંહ: અને ભૂમિવાત્તવઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - યુદ્ધમાં સિંહ સમાન: પૃથ્વી ઉપર ઇન્દ્ર સમાન. ॥૮॥
છાતū: ક્ષેષે રૂ/૧/૨૦ll
નિન્દા અર્થ ગમ્યમાન હોય તો સપ્તમ્યન્ત નામને ‘જાતિ’ ગણપાઠમાંના ા વગેરે નામની સાથે તત્પુરુષ સમાસ થાય છે. તીર્થે ાજ વ અને તીથૅ શ્વેવ આ વિગ્રહમાં આ સૂત્રથી સપ્તમ્યન્ત તીર્થ નામને અનુક્રમે વ્યાજ અને શ્યન્ નામની સાથે તત્પુરુષ સમાસાદિ કાર્ય થવાથી તીર્થાઃ અને તીર્થવા આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ - તીર્થમાં કાગડા જેવો. તીર્થમાં કુતરા જેવો. क्षेप इति किम् ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ નિન્દા અર્થ ગમ્યમાન હોય તો જ સપ્તમ્યન્ત નામને ‘ાળાવિ’ ગણપાઠમાંના હ્રા વગેરે નામની સાથે તત્પુરુષ સમાસ થાય છે. તેથી તીર્થે જાોડક્તિ” અહીં નિન્દા અર્થ ગમ્યમાન ન હોવાથી તીર્થ નામને ાજ નામની સાથે આ સૂત્રથી તત્પુરુષ સમાસ થતો નથી. અર્થ - તીર્થમાં કાગડો છે.
હ્તા
पात्रेसमितेत्यादयः ३/१/९१||
નિન્દા અર્થ ગમ્યમાન હોય તો, પાત્રસમિતા... ઇત્યાદિ સપ્તમીતત્પુરુષ અમાસનું નિપાતન કરાય છે. પાત્રે વૃ સમિતાઃ અને શૈદ્દે વ શૂરઃ આ વિગ્રહમાં
६६
