________________
શૈમતી નામને આ સૂત્રથી પૂંવદ્ભાવ થતો નથી. અર્થ ગાય વિનાની, ગાયવાળી થઈ. || ૬૦ ||
સર્વોડસ્ચાતો ારા
સ્યાદિ પ્રત્યય પ૨માં હોય તો; વિશેષ્યાધીન સ્ત્રીલિઙ્ગ સવિ ગણપાઠ પઠિત નામને પુંવર્ભાવ થાય છે. સર્વમાં સ્ત્રિયઃ અને મવા: પુત્રઃ આ વિગ્રહમાં યથાપ્રાપ્ત ‘વડ્થયના૦ રૂ-9૭૬' થી તત્પુરુષ સમાસ. ‘પેાર્થે રૂ-૨-૮' થી સ્યાદિનો લોપ. આ સૂત્રથી સર્વા અને ભવતી નામને પુંભાવ થવાથી ર્ અને પ્રત્યયની નિવૃત્તિ વગેરે કાર્ય થવાથી સર્વસ્ત્રિયઃ અને નવઘુત્રઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - બધી (સ્ત્રીઓ) સમ્બન્ધી સ્ત્રીઓ. આપ (સ્ત્રી) નો પુત્ર.
अस्यादाविति किम् ? = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સ્વાદિ પ્રત્યય પરમાં ન હોય તો જ વિશેષ્યાધીન - સ્ત્રીલિગ સર્વાદ ગણપાઠ પઠિત નામને કુંવાવ થાય છે. તેથી સર્વ + આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી સર્વ નામને તેની પરમાં સ્યાદિ વિભક્તિ હોવાથી કુંવવુંભાવ થતો નથી. જેથી સર્વસ્થ (૧-૪-૧૮ જુઓ) આવો પ્રયોગ થાય છે. અન્યથા સર્વઐ આવો અનિષ્ટ પ્રયોગ થવાનો પ્રસંગ આવત. અર્થ - સર્વસ્ત્રી માટે. IIF9||
મૃગસીયાડડતિ રૂ।રાદુર
મૂળક્ષીરાવિ ગણપાઠમાંના મૂળક્ષીર વગેરે સમાસમાં; વિશેષ્યાધીન સ્ત્રીલિઙ્ગ નામને તેનાથી પરમાં ઉત્તપરપદ હોય તો
२२१
