________________
હુતિ આ અર્થમાં દુર્મુદ્દે ધાતુને નન્યાવિગોડનઃ ૯-૧-૧ર થી
ન પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી કુહનઃ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં ૩૨ ઉપસર્ગ સમ્બન્ધી રૂ થી પરમાં તાદૃશ ક્ત પ્રત્યય સમ્બન્ધી નુ હોવાથી તેને આ સૂત્રથી વિકલ્પથી જુ આદેશ થતો નથી. તેમજ ‘સત્ ર-રૂ-૮૦” થી નિત્ય નુ આદેશ પણ થતો નથી. અર્થ - દુઃખ જેમાં મોહ પમાય છે, જેના વડે દુઃખે મોહ પમાય છે અથવા જે દુખે મોહ પામે છે તે.
હવટારિવર્નન ?િ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ કુર ભિન ઉપસર્ગ તથા સન્ત’ શબ્દસમ્બન્ધી ૨૬ અને વર્ણથી પરમાં રહેલા, વ્યગ્નનાદિ – નાસ્થૂપાન્ય ધાતુથી પરમાં રહેલા, સ્વરથી પરમાં રહેલા કૃત્ પ્રત્યય સમ્બન્ધી નું ને નિમિત્ત નિમિત્તી વચ્ચે શું
ત વર્ગીય વ્યસ્જન, શું અને તુ ને છોડીને જ અન્ય કોઈ પણ વર્ણનું વ્યવધાન હોય તો પણ વિકલ્પ નું આદેશ થાય છે. તેથી પ્ર+મ અને +મુન્ ધાતુને સનત્ય પ્રત્યયાદિ કાર્ય થવાથી પ્રમેનનું અને અમોનનમ્ આવો પ્રયોગ થાય છે. અહીં તુ ભિન્ન ઉપસર્ગ સમ્બન્ધી { થી પરમાં રહેલા તાદૃશ વૃત્ પ્રત્યય મન સમ્બન્ધી નું ને, આ સૂત્રથી વિકલ્પથી અને ‘વરાત્ ર-રૂ-૮૧ થી નિત્ય પણ નુ આદેશ થતો નથી. કારણ કે અહીં નિમિત્ત (હિ) - નિમિત્તી (F) ની વચ્ચે અનુક્રમે તે વર્ગીય ૬ અને વર્ગીય જૂ નું વ્યવધાન છે. સૂત્રના અર્થાદિનો ખ્યાલ રાખનાર સારી રીતે સમજી શકે છે કે આ સૂત્ર ‘વરાતુ ર-રૂ-૮૧ થી વિહિત નિત્ય નું આદેશનો બાધ કરીને વૈકલ્પિક વિધાન કરે છે. ૮ણા
णेर्वा २३८॥
કુર ઉપસર્ગથી ભિન્ન ઉપસર્ગ તેમજ અન્તર શબ્દ સમ્બન્ધી ? અથવા 4 વર્ણથી પરમાં રહેલા સ્વરથી પરમાં (અવ્યયહિત
१९८
