________________
સુ ને ૬ આદેશ. ૬ ના યોગમાં તુ ને ‘વસ્થ૦ ૧-૩-૬૦ થી ટુ આદેશ થવાથી નિષ્ફત આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થ - અગ્નિની સ્તુતિ કરનાર ‘કૃત્યન્તોડસરે -9-ર થી તુતુ ને પદસંજ્ઞાનો નિષેધ થતો ન હોવાથી પદાદિ સૂ ને ૬ નું વિધાન કરવાં આ સૂત્રનો આરંભ
અહીંયાદ રાખવું કે સૂ. નં. ૨-૩-૫૮ સુધીના પુત્વાદિજાર નાં બધા જ સૂત્રોમાં યથાસંભવ “નાચત્તસ્થા) ર-રૂ-૨૬' સૂત્રથી નામ્યાદિનો અધિકાર ચાલું છે. તેથી અહીંથી આરંભીને ૨-૩-૫૮ સુધીના તે તે સૂત્રો નામી સ્વરાદિથી પરમાં રહેલા કૃત કે વૃકૃતી જ હું ને ૬ આદેશનું વિધાન કરનારા છે. આ વસ્તુનો ઉલ્લેખ અહીં કે આગળના સૂત્રોમાં ન કર્યો હોવા છતાં તે સ્વયં સમજી લેવો. 19દ્દા
ज्योतिरायुां च स्तोमस्य २।३।१७॥
સમાસમાં જ્યોતિર્ ગાયુ અને નિ શબ્દથી પરમાં રહેલા સ્તોત્ર શબ્દના તુ ને ૬ આદેશ થાય છે. જ્યોતિષ: સ્તામ:, આયુષ: સ્તોમ: અને સને તોમ: આ વિગ્રહમાં ‘પદ્યનાછેષે રૂ-૧-૭૬ થી તપુરુષ સમાસાદિ કાર્યથી નિષ્પન્ન જોતિ સ્તો; સાધુ+સ્તો: અને
નમસ્તોમઃ આ અવસ્થામાં આ સૂત્રથી તોમ (તુમ (ઉણાદિ.)) સ્તોમ નામના ને ૬ આદેશ. ૬ ના યોગમાં લૂ ને ‘તવચ૦ 9-3૬૦ થી ર્ આદેશ... વગેરે કાર્ય થવાથી જ્યોતિઃટોમ:, વાયુ:ોમ: અને નોમ આવો પ્રયોગ થાય છે. અર્થક્રમશઃ- જ્યોતિનો સમુદાય. આયુષ્યનો સમુદાય. અગ્નિનો સમુદાય. સમા ફત્યેવ = આ સૂત્રથી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સમાસમાં જ તિસ્ વાયુનું અને ન શબ્દથી પરમાં રહેલા સ્તોમ નામના સૂ ને ૬ આદેશ થાય છે. તેથી જ્યોતિઃ સ્તોમાં યતિ આ સ્થળે સમાસ ન હોવાથી આ સૂત્રથી પોત{ નામથી પરમાં રહેલા તોમ નામના ને ૬ આદેશ થતો નથી. અર્થ–