________________
૫૮૭ પૂર્વે નવા... ૪-૪-૭ર થી વિકલ્પ ટુ નો નિષેધ થાય છે અને કર્મ વિગેરે અર્થમાં મા ઇતવાળા ધાતુથી વિધાન કરાએલ છે-pવતુ પ્રત્યયની પૂર્વે વિત: (આ સૂત્રથી) થી નિત્ય રૂદ્ નિષેધ થાય છે. અન્યથા પૃથફ સૂત્ર ને કરતાં “વિત: નવાખાવારપે” એ પ્રમાણે એક સૂત્ર કરવાથી મા ઇતવાળા ધાતુથી ભાવ-આરંભમાં વિધાન કરાએલ $$વત ની આદિમાં વિકલ્પ રૂ થતો હોવાથી તેને જ વેટોતિઃ થી નિષેધ થશે પણ કર્યાદિમાં વિધાન કરાએલ ના. ઇતવાળા ધાતુને વેપતઃ સૂત્રથી ટૂ નો નિષેધ નહીં થાય. તેથી બન્ને સૂત્રો જુદાં બનાવ્યા તે સાર્થક છે. ભાવ-આરંભ અર્થમાં જી-જીવતું વિધાન કરાએલો હશે ત્યારે નવા... ૪-૪-૭ર થી વિકલ્પ દ્ થશે અને કર્માદિમાં $–$વત વિધાન કરાએલો હશે ત્યારે આ સૂત્રથી રૂદ્ નો નિષેધ થશે. હવે આ ઇવાળા ધાતુઓને વેડપતિઃ સૂત્ર નહીં લાગી શકે.
નવા નાવડરબ્બ ! ૪-૪-૭૨ અર્થ - મા જેમાં ઈત છે એવા ધાતુઓથી પરમાં રહેલાં ભાવ અને આરંભ
અર્થમાં વિધાન કરાએલાં -વતુ પ્રત્યયની આદિમાં રૂદ્ આગમ
વિકલ્પ થતો નથી. (વિકલ્પ થાય છે.) વિવેચન - (૧) મિત્રનું વિતમ્ = સ્નિગ્ધ કરાયું. મિત્રમ્ ની સાધનિકા રવા...
૪-૨-૬૯ માં જણાવેલ મિત્ર: પ્રમાણે થશે. પણ સિ પ્રત્યય, સિ નો
ગમ્ અને મમ્ નાં મ નો લોપ થવાથી મિત્રમ્ થશે. વિકલ્પપક્ષે રૂટું, : ' આગમ થાય ત્યારે – f ક્ત – $... -૧-૧૭૪ થી $ પ્રત્યય.
મિત્રૅ+7 - તા. ૪-૪-૩ર થી ર્ આગમ. મિડું+ત - 7 ડી. ૪-૩-૨૭ થી સેટુ ને કિવદ્ ભાવનો નિષેધ.
વિત - ત્તવો... ૪-૩-૪ થી ઉપાજ્ય રૂ નો ગુણ , I fસ પ્રત્યય, fસ નો અમ્ અને મમ્ નાં મ નો લોપ થવાથી પ્રેરિતમ્ થશે. (૨) પ્રમિન્ન:, પ્રતિઃ = સ્નિગ્ધ કરાયું, મિત્રવાનું, પ્રવિતવાન્ = સ્નિગ્ધ
કર્યું. અહીં મારબ્ધ પ-૧-૧૦ થી કર્તામાં રુ પ્રત્યય થયો છે અને
