________________
૧૫૮
નિમિત્તભૂત તકારનો લોપ થાય છે.
વિવેચન :- અરીપિ = દીપ્યું. રીપત્તિ-રીતૌ (૧૨૬૬) સાધનિકા ૩-૪-૬૬ માં બતાવેલ પારિ પ્રમાણે થશે. પરન્તુ fતિ ૪-૩-૫૦ થી વૃદ્ધિ નહીં થાય. ત્રિપ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે સિક્ પ્રત્યય – અવીપિષ્ટ. રીત - વિ-તામ્... ૩-૩-૧૧ થી ત પ્રત્યય.
ટી++7 - સિન... ૩-૪-૫૩ થી સિદ્ પ્રત્યય.
ગડી++ત - અદ્ધાતો... ૪-૪-૨૯ થી અદ્ આગમ. अदीप्+इ+स्+त अदीपि+ष्+त
સ્તાદ્ય... ૪-૪-૩૨ થી રૂર્ આગમ.
નામ્યન્ત... ૨-૩-૧૫ થી સ્ નો પ્.
અવીપિષ્ટ - તર્વાસ્ય... ૧-૩-૬૦ થી ત્ નો ટ્
ઉત્પન્ન થયો. નનૈત્તિ-પ્રાદુર્ભાવે (૧૨૬૫) સાધનિકા ૩-૪૬૬ માં બતાવેલ ત્િ પ્રમાણે. થશે. પરન્તુ બન્ ધાતુનાં ઉપાન્ય ૩૬ ની વૃદ્ધિનો નનન... ૪-૩-૫૪ થી નિષેધ થાય છે.તેથી વૃદ્ધિ નહીં થાય. ચિપ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે સિદ્ધ્ પ્રત્યય- અનિષ્ટ, સાધુનિકા અવૌષ્ટિ પ્રમાણે થશે.
(૨) અનિ
=
–
(૩) અવધિ = બોધ પામ્યો. બુદ્ધિ-જ્ઞાને (૧૨૬૨) સાધનિકા ૩-૪-૬૬ માં બતાવેલ પવિ પ્રમાણે થશે. પરન્તુ વુધ્ ધાતુનાં ૩ નો ગુણ તો... ૪-૩-૪ થી થશે. બિન્દ્ પ્રત્યય ન થાય ત્યારે સિદ્ પ્રત્યય- અવૃદ્ધ.
વુ+ત - વિ-તામ્... ૩-૩-૧૧ થી તા પ્રત્યય. વુ++7 - સિન... ૩-૪-૫૩ થી સિક્ પ્રત્યય. અનુ++ત - અદ્ધાતો... ૪-૪-૨૯ થી ટ્ર્ આગમ. अबुध्+त ધુફ્... ૪-૩-૦૦ થી સિદ્ પ્રત્યયનો લોપ. अबुध्+ध ઞધા... ૨-૧-૭૯ થી ત્ નો .
અબુદ્ધ - તૃતીય... ૧-૩-૪૯ થી પૂર્વનાં ધ્ નો વ્.
વૃધિ એ પ્રમાણે સૂત્રમાં ગ્રહણ કરેલું હોવાથી વિવિ ગણનો વુધ્ ધાતુ જ ગ્રહણ થશે.
(૪) અરિ = પૂરું કર્યું. પુસૈનિ-આપ્યાયને (૧૨૬૮) સાધુનિકા ૩-૪-૬૬
-