________________
38 અહમ નમઃ જ
આ પ્રસ્તાવના જ જેઓશ્રી કલિકાલ સર્વજ્ઞાની અનુપમ ઉપમા દ્વારા કલિયુગમાં પ્રસિદ્ધિને પામેલા છે એવા પ.પૂ. હેમચન્દ્રાચાર્ય મહારાજની આ એક અનુપમ કૃતિ જૈન-જૈનેતરોમાં આજે પણ વિખ્યાતિને પામેલી છે.
જૈન શાસનને શ્રી હેમચન્દ્રાચાર્યજીએ અનેક ગ્રન્થોની ભેટ અર્પી છે તેમાં “સિદ્ધહેમશબ્દાનુશાસન” પણ ચમત્કારિક અગ્રગણ્ય ગ્રન્થ છે. એને તો જે ભણે-ગણે તેજ માણી શકે. કહેવાય છે ને !! કે જેમ ખાખરાની ખીસકોલી રસ ભોજનનાં સ્વાદને શું જાણે ? તેમ આ અદ્વિતીય ગ્રન્થને ફક્ત શબ્દોથી નહીં પણ ભણીને અનુભવથી માણી શકાય છે.
આ ગ્રન્થની રચના, તેનું એક એક સૂત્ર અને ટીકાઓ વાંચતા ખરેખર આચાર્ય ભગવંતની કૃતિ ઉપર મન ઓવારી જાય છે.
આ ગ્રન્થનો અભ્યાસ વર્તમાનકાળમાં ઘણાં સાધુ-સાધ્વી ભગવંતો તેમજ ગૃહસ્થો કરી રહ્યા છે.
જૈન શાસનનાં પંડિતોમાં અગ્રગણ્ય સ્થાન ધરાવતાં પંડિતવર્યશ્રી છબીલદાસભાઈ આ સિદ્ધહેમશબ્દાનુશાસન વ્યાકરણની માસ્ટરી ધરાવે છે. તેઓશ્રીની પાસે સુરતમાં પ.પૂ. લાવણ્યશ્રીજી મ.સા.ના ચાર શિષ્યાપ્રશિષ્યાઓએ વ્યાકરણનો ખંતપૂર્વક અભ્યાસ કર્યો. અભ્યાસકાળ દરમ્યાન પંડિતજી આ ગ્રન્થનું કોઈ સરળ વિવેચન બહાર પડે તેવી ઈચ્છા ધરાવતાં અને વારંવાર તેની પ્રેરણા કરતાં હતાં. તે વાત સાધ્વીજી ભગવંતે ઝીલી લીધી. - અત્યંત સરળતાથી બોધ થાય તેવી રીતે ભાગ-૧ અને ભાગ-ર બહાર પડ્યાં. જે ભણવામાં ઘણાં ઉપયોગી થઈ પડ્યાં છે. અભ્યાસુવર્ગ તરફથી આગળનાં ભાગો બહાર પાડવા માટે વારંવાર માંગણી આવવા લાગી.
કારક પ્રકરણ, પૂર્વ-પત્ત પ્રકરણ તથા સ્ત્રીલિંગ પ્રકરણને આવરી લેતાં ત્રીજા ભાગનું લખાણ ચાલુ જ છે. તે પણ થોડા સમયમાં તૈયાર થયે બહાર પડશે. બીજી બાજુ સમાસનું લખાણ ચાલુ કર્યું. તે શીધ્ર પૂર્ણ થતાં ભાગ-૪ પ્રથમ બહાર પાડવામાં આવ્યો છે.