________________
તતિ તેનેતિ શિક્? શાંશ શાંશ પૃદીવા કૃતં યુદ્ધ - અહીં વિગ્રહમાં ગ્રહણ કરીને કરેલું યુદ્ધ એવો અર્થ છે પણ સમ્યન્ત નામને બદલે દ્વિતીયાન્તનામ દ્વિતીયાન્ત નામની સાથે પ્રયોગ કરાએલું હોવાથી આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસ થયો નથી. મુd મુd a pહત્ય કૃતં યુદ્ધ - અહીં વિગ્રહમાં પરસ્પર પ્રહાર કરીને કરેલું યુદ્ધ એવો અર્થ છે. પણ તૃતીયાન્ત નામને બદલે દ્વિતીયાન્ત નામ દ્વિતીયાન્ત નામની સાથે પ્રયોગ કરાએલું હોવાથી આ સૂત્રથી અવ્યવીભાવ સમાસ થયો નથી. आदायेति प्रहृत्येति च किम् ? केशेषु च केशेषु च स्थित्वा कृतं युद्धं - પરસ્પર બળમાં સ્થિર રહીને કરેલું યુદ્ધ. અહીં પરસ્પર પ્રહણ કરીને અર્થ ન હોવાથી આ સૂત્રથી સમાસ થયો નથી.
àa àa ગાત્ય કૃતં યુદ્ધ - પરસ્પર દંડોવડે આવીને કરેલું યુદ્ધ. અહીં પરસ્પર પ્રહાર કરીને એવો અર્થ ન હોવાથી આ સૂત્રથી સમાસ થયો નથી. સપતિ વિમ્ ? રસ્તે ૨ પારે ૨ પૃહીત્વા તું યુદ્ધ - પરસ્પર હાથ અને પગ ગ્રહણ કરીને કરેલું યુદ્ધ. અહીં તે શબ્દની સાથે તત્યપ રસ્તે શબ્દનો પ્રયોગ ન હોવાથી આ સૂત્રથી સમાસ થયો
નથી.
યુદ્ધ તિ વિમ્ ? રસ્તે ૨ રસ્તે ૩ માતા સરક્યે કૃતં - પરસ્પર હાથ ગ્રહણ કરીને મૈત્રી કરાઈ. અહીં યુદ્ધ અર્થ નીકળતો નથી તેથી આ સૂત્રથી સમાસ થયો નથી.
નવીદિનના રૂ-૧-ર૭. અર્થ- અન્યપદનો અર્થ સંજ્ઞાવાચક જણાતો હોય તો કોઈપણ નામ
નદીવાચક નામની સાથે અવ્યયભાવ સમાસ પામે છે. વિવેચનઃ- ઉન્મત્તમ, તુ મ = દેશનું નામ. આ સમાસ સંજ્ઞાવાચક
થતો હોવાથી આ સૂત્રથી અવ્યયીભાવ સમાસ થયો. અકારાન્ત અવ્યયીભાવ સમાસ હોવાથી બધા યાદિની જગ્યાએ અમથી... ૩