________________
* ૧૩૯
(દ્રવ્યમાં વર્તતો ન હોવાથી) છે તેથી આ સૂત્રથી સિ પ્રત્યયનો લોપ થતો નથી. ઘાર્ગે થી થતાં સિ ના લોપનો આ સૂત્રથી નિષેધ થયો.
સર્વ કૃતિ વિમ્ ? તોમમ્ = થોડાથી (વાઘ વગેરે કોઈપણ દ્રવ્યથી) ભય. અહીં તો અને મય શબ્દનો પશ્ચમી... ૩-૧-૭૩થી તપુરૂષ સમાસ થયો છે. અહીં દ્રવ્યમાં પ્રવૃત્તિ છે તેથી તો શબ્દ અસત્ત્વવાચક નથી તેથી આ સૂત્રથી કર પ્રત્યયનો અલુ ન થતાં Dાર્ગે થી લોપ થયો. ઉત્તરપર રૂવ - નિ:સ્તો: = થોડામાંથી નીકળી ગયેલ. અહીં નિસ અને સ્ટોક નામનો પ્રત્યવ... ૩-૧-૪૭થી તપુરૂષ સમાસ થયો છે. પણ અહીં તો શબ્દની પછી ઉત્તરપદ નથી તેથી સિ પ્રત્યયનો આ સૂત્રથી અલુપ ન થતાં છેવાર્થે ૩-૨-૮ થી લોપ થયો છે..
* બ્રાહUTIઇસી રૂ-૨-૨૨. અર્થ:- અહીં સમાસમાં રસ પ્રત્યયના લોપનો અભાવ નિપાતન થાય છે. વિવેચનઃ- બ્રાહિચ્છસિની – અહીં પશ્ચમી.. ૩-૧-૭૩ થી તત્પરૂષ સમાસ થયો
છે. આ સૂત્રથી વિભક્તિનો અલુ, થયો છે. સંસ ધાતુને આ વ્રતાપગ્યે ૫-૧-૧૫૭ થી પ્રત્યય થવાથી શનિ શબ્દ બન્યો છે.
નિપાતન હોવાથી ઋત્વિનું (ગોર) એવો અર્થ ન હોય તો રસ . " પ્રત્યયનો લોપ થાય છે. દા.ત. વ્રીહરિની સ્ત્રી. સ્ત્રીલિંગ શબ્દ
હોવાથી શસિન શબ્દને ત્રિયાં.. ૨-૪-૧ થી ૩ી લાગ્યો છે.
મોનો: સદો-ગમતમતપસટ્ટ: I રૂ-૨-૨૨. અર્થ- મોનસ્ આદિ શબ્દોથી પર રહેલ 2 પ્રત્યયનો ઉત્તરપદ પરમાં હોય
તો લોપ થતો નથી. સૂત્ર સમાસ- મોન સગ્નષ્ઠ સે તમગ્ર તપશ્ન પતેષાં સમાહિ
મોનો સહોબ્બતમતપ, તાત્ (સમા..)