________________
૧૭૬ '
पानस्य भावकरणे । २-३-६९ અર્થ - પૂર્વપદમાં ૫ અને ઋ વર્ણથી પર રહેલાં ભાવ અને કરણ અર્થમાં
પાન શબ્દના ૬ નો | વિકલ્પ થાય છે. સૂત્રસમાસ :- માવ રણમ્ ૨ પતયો સમાહાર: - માવા , તસ્મિન
(સમા.ઢ) વિવેચન - ક્ષીરસ્ય પાનમ્ ક્ષીરપાનમ, ક્ષીરપાનમ્ = ખીરનું પીવું તે. પાય:
પીયતે મનેન વષીયપાન, પાયાન: વસ: = મદીરા પીવાનું પાત્ર.
હેશે . -૩-૭૦. અર્થ:- “શ' અર્થમાં પૂર્વપદમાં રહેલાં રુ અને 2 વર્ણથી પર “ન'
શબ્દના ૬ નો થાય છે. વિવેચન :- રૂત્તિ પાનમ્ ! :
ક્ષીરમ્ પાનમ લેવાનું તે - ક્ષીરપાળા સશીન = દૂધનું પાન કરવાવાળા ઉશીનર દેશના લોકો. અહીં દેશ અર્થ છે તેથી આ સૂત્રથી નો | થયો. તેશ તિ વિમ? ક્ષીરપાના જોવું = દૂધ પીવાવાળા રબારી. અહીં દેશ અર્થ નથી માટે આ સૂત્ર નથી લાગ્યું. ઉપરના સૂત્રથી આ સૂત્ર અલગ કર્યું તેથી નવા ની નિવૃત્તિ થઈ.
ग्रामाऽग्रान्नियः । २-३-७१ અર્થ - પ્રાન અને ગઇ થી પર રહેલાં ની ના નૂ નો જૂ થાય છે. સૂત્રસમાસઃ- ગ્રામર્શ પ્રમ્ ૨ પતયોઃ સમાહ: – પ્રામ, તસ્માત્ (સમા દ્ર.) વિવેચન - પ્રાયમ્ યતિ તિ શિન્ - પ્રાણી = મુખી. • પ્રમ્ નથતિ રૂતિ – : = પ્રમુખ, નેતા.
રકૃવ...ર-૩-૬૩ ની નો | સિદ્ધ જ હતો છતાં પણ આ સૂત્રની રચના કરી છે તેથી નિયમ એ થયો કે રવની, મેષની વિગેરેમાં નો –રવૃવ ..ર-૩-૬૩ થી પણ હવે નહીં થાય. .