________________
તૃષ્ણામ્, મુળાક્= માણસોનાં
નૃ + ઞામ્ — હ્રસ્વાપશ્ચ ૧-૪-૩૨ થી આમ્ નો નામ્.
-
તૃ + નામ્ – આ સૂત્રથી ૠ થી પર ૬ નો પ્.
-
7 + છામ્ - નુર્વા ૧-૪-૪૮ થી નો દીર્ઘ રૃ થવાથી મુળાક્ થાય. વિકલ્પપક્ષે દીર્ઘ ન થાય ત્યારે તૃળામ્ થાય.
રળમ્ = ઈન્દ્રિય. -ધાતુ - અર્ ૫-૩-૧૨૪ થી અદ્ પ્રત્યય.
―
कृ + अनट् નામિનો... ૪-૩-૧ થી ૠ નો ગુણ ઞ ્.
-
कर् + अन આ સૂત્રથી ર્ અને ર્ ની મધ્યમાં ૬ નું વ્યવધાન હોવા છતાં પણ ત્ નો ખ્ થવાથી રળસ્ થયું.
-
બૃહળમ્ = હાથીનો ગરવ.
=
-
૧૭૧
बृंह् + अनट्
૫-૩-૧૨૪ થી અનર્
ૠ થી પરમાં અનુસ્વાર, હૈં અને ઞ નું વ્યવધાન હોવા છતાં અત્ ના ૬ નો ખ્ આ સૂત્રથી થયો છે.
अर्केण અર્ઝ = સૂર્ય.
अर्क + टा ટાÇોરિ.. ૧-૪-૫ થી ટા નો ન.
अर्क
--
+ ન અવર્ગસ્થે... ૧-૨-૬ થી અ+ર્
= T.
-
મર્જેન — આ સૂત્રથી ર્ અને ૬ ની મધ્યમાં ૢ અને ૬ નું વ્યવધાન હોવા न् છતાં પણ મૈં નો ધ્ થયો તેથી અર્જંગ બન્યું.
-
પત કૃતિ વિમ્ ? અન્તિર્નયતિ – અહીં ર્ પછી ૬ છે પણ એકપદમાં નથી. નિ:,નયતિ – બંને પદ અલગ છે માટે આ સૂત્ર ન લાગ્યું. વર્મનાસિ – ધર્મમયી નાસિા યસ્ય સઃ । અહીં એક પદ હોવા છતાં પણ વિગ્રહ વાક્યની અપેક્ષાએ ભિન્નપદ છે તેથી આ સૂત્ર લાગ્યું નથી. અનન્યસ્થતિ વિમ્ ? વૃક્ષાત્ – અહીં પદને અંતે ૬ છે તેથી આ સૂત્ર નથી લાગતું.
लादिवर्जनं किम् ? विरलेन – विरल નાજુક. અહીં ર્ અને ૬ ની મધ્યમાં સ્ નું વ્યવધાન છે માટે આ સૂત્ર લાગતું નથી.
મૂર્ચ્છનમ્ – મૂર્છા પામવી તે. અહીં ર્ અને ગ્ ની મધ્યમાં ર્ ર્ નું
=
