________________
૧૩૧ નવીષ્ણાત + મ્ – સોઃ ૨-૧-૭ર થી ૬ નો તીત + ૬ - ર પલાતે.. ૧-૩-૫૩ થી ૬ નો વિસર્ગ. નવીunતઃ | कौशल इति किम् ? नितरां स्नातः - निस्नातः । नद्यां स्नातः इति નવીઃ ઃ સ્ત્રોતના દૂતે = જે પ્રવાહ વડે તણાય છે. અહીં કુશળતા અર્થ ગમ્યમાન નથી માટે આ સૂત્ર ન લાગ્યું.
તે નાતિય સૂત્રે ૨-૨-૨૨ અર્થ :- સૂત્ર” અર્થ ગમ્યમાન હોતે છતે પ્રતિ થી પર રહેલાં નતિ ના નો
સમાસમાં શું થાય છે: સૂત્ર = અતિવ્યાપ્તિ વગેરે દોષોથી રહિત, શુદ્ધ, નિર્દોષ એવું વ્યાકરણાદિનું સૂત્ર. અથવા પ્રક્ષાલન વડે ઉજ્વળ, મજબુત એવું જે
સુતર તે સૂત્ર - આવો અર્થ ગમ્યમાન હોય તો. વિવેચન - પ્રતિષ્ઠાત સૂi = નિર્દષ્ટ એવું વ્યાકરણનું સૂત્ર.
આ સૂત્રથી ની ૬ અને રવો . ૨-૩-૬૩ થી ૬ નો . प्रत्ययान्तोपादानं किम् ? प्रतिस्नातृ सूत्रम् । અહીં નgવી પ-૧-૪૮ થી તૃત્ પ્રત્યય લાગ્યો છે. તે પ્રત્યય નથી માટે આ સૂત્ર લાગતું નથી. આ સૂત્રમાં "નાત નું ગ્રહણ ને કર્યું હોત તો તૃ પ્રત્યયાત્ત ના ને પણ
આ સૂત્ર લાગત. પ્રશ્ન :- સૂત્રમાં તે પ્રત્યયાત્ત ના નું ગ્રહણ શા માટે કર્યું? જવાબ:- પ્રત્યયાનિતરનિવૃત્યર્થમ્ - અન્ય પ્રત્યયની નિવૃત્તિને માટે તે પ્રત્યયાન્ત
ના નું ગ્રહણ કર્યું છે. જો # પ્રત્યય સહિત નાત નું ગ્રહણ ન કર્યું હોત તો નવમા ગણનો જે ના વિકરણ પ્રત્યય લાગે છે તેનું પણ ગ્રહણ થઈ જાત.
આ નાની નાના ર-રૂ-૨૨ અર્થ - સૂત્ર વિષયક સંજ્ઞા હોતે છતે પ્રતિ થી પર રહેલાં નાન ના હું નો
