________________
૧૨૯
અહીં સમાસ નથી માટે આ સૂત્ર લાગતું નથી.
સૂત્રમાં = સમુચ્ચય અર્થમાં હોવાથી નકારથી અનિ શબ્દ ગ્રહણ કર્યો
છે.
અહીં હ્તોમ માં કૃત સ કાર નથી અને પદની આદિમાં છે તેથી સ્ નો વ્ થવાની પ્રાપ્તિ ન હતી પણ આ સૂત્રની રચના કરી તેથી સ્ નો પ્ થઈ શક્યો.
માતૃ-પિg: સ્વસુઃ । ૨-રૂ-૮
અર્થ :- સમાસમાં માતૃ અને પિતૃ શબ્દથી પર સ્વરૃ ના સ્ નો ખ્ થાય છે. સૂત્રસમાસ :- માતા = પિતા ૬ તાયો: સમાહારઃ-માતૃપિતî, તસ્માત્ (સમા.૪.) વિવેચન :- માતુઃ સ્વસા-માતૃવસા માસી. અહીં ૩-૧-૭૬ થી સમાસ થયો
છે, સમાસ થયા પછી આ સૂત્રથી સ્ નો ष् થયો. એ જ પ્રમાણે.
पितुः स्वसा - पितृष्वसा
ફઈબા.
=
=
અનુપિ વા । ૨-૩-૨°
અર્થ :- માતૃ અને પિતૃ શબ્દથી પર રહેલાં સ્વરૢ ના સ્ નો વ્ વિક્લ્પ થાય છે.
સૂત્રસમાસ :- 7 વિદ્યતે જીવ્ યત્ર વિવેચન :- માતુ:ઘ્નસા, માતુ સ્વા ♦ પિતુ: ખ્વસા, પિતુઃસ્વસા = ફઈબા.
=
-
અણુપ્
અનુપ, તસ્મિન્ (નક્ ત.)
માસી
સમાસમાં
અહીં પદ્મ... ૩-૧-૭૬ થી તત્પુ. સમાસ; સ્વરૃ-પત્યોાં ૩-૨-૩૮ થી અલ્પ્ સમાસ, અને આ સૂત્રથી સ્ નો વ્ થયો છે.
સ્ નો વ્ પૂર્વસૂત્રથી સિદ્ધ હોવા છતાં વિકલ્પે કરવા માટે આ સૂત્રની રચના કરી છે.
નિ-નાઃ નાતે જોશને ।૨-૩-૨૦
--
અર્થ :- કુશળતા ગમ્યમાન હોતે છતે ત્તિ અને નવી શબ્દથી પર સ્નાત ના સ્ નો સમાસમાં ધ્ થાય છે.