________________
૧૦૪ " ક્યારે છે? #ા પૂર્વે છે કે, મહા પૂર્વ પ્રોઝપલાદ = પૂર્વ પ્રોઇપદા નક્ષત્ર ક્યારે છે? જ તિ ? જુનીપુ નાતે તિ પચી જે = ફલ્યુની નક્ષત્રમાં જન્મેલી બે કન્યા. અહીં દ્વિવચનમાં વર્તમાન એવો પ્રભુની શબ્દ નક્ષત્ર અર્થમાં વર્તમાન નથી તેથી આ સૂત્ર ન લાગ્યું. પૂર્વા ફાલ્ગની અને ઉત્તરાફાલ્યુની શબ્દ દ્વિવચનમાં જ વપરાય છે.
गुरावेकश्च २-२-१२४ અર્ધ-ગુર= = ગૌરવને યોગ્ય હોય તે અર્થમાં વર્તતો શબ્દ જો એકવચન કે
દ્વિવચનમાં હોય તો બહુવતુ વિકલ્પ થાય છે. વિવેયન-યુવો ગુર, સૂર્ય ગુરવ = તમે બે ગુરુ. પણ એ પિતા, તે ને પિત્ત = આ મારા પિતા.
मूलार्कः श्रूयते शास्त्रे, सर्वकल्याणकारणम् ।
अधुना मूलराजस्तु, चित्रं लोकेषु गीयते ॥ મૂલ નક્ષત્રમાં સૂર્ય સર્વ લ્યાણનાં કારણભૂત છે તેમ શાસ્ત્રમાં સંભળાય છે. આશ્ચર્ય છે કે હમણાં તો મૂળરાજા લોકને વિષે સર્વ કલ્યાણનાં કારણરૂપ છે. તેવું ગવાય છે.
© લક્ષણ સુત્રો છે કારકનું લક્ષણ સૂત્ર – યદેતું: રવમ્ ૨–૨–૧ કર્તા કારકનું લક્ષણ સૂત્ર – સ્વતન્યૂઃ વર્તા –૨–૨ કર્મ કારકનું લક્ષણ સૂત્ર – dવ્યર્થ વર્ષ ૨–૨–૩ કરણ કારકનું લક્ષણ સૂત્ર – સાધવત રણમ્ –ર–૨૪ સંપ્રદાન કારકનું લક્ષણ સૂત્ર – મfમયઃ સંપ્રલમ્ ૨-૨-૨૫ અપાદાન કારનું લક્ષણ સૂત્ર – માધાપાનમ ૨–૨–૨૯
