________________
આવી રીતે સમ્ય વિચાર કરતો હે ભદ્ર ! તું ક્ષાત્ત, દત્ત અને જિતેન્દ્રિય થઈ એ અંકુશ વડે હાથીની જેમ પોતાના ચિત્તને માર્ગમાં સ્થાપન કર. ૨૨૩. जम्हा न कजसिद्धी, जीवाण मणमि अठिए ठाणे । इत्थं पुण आहरणं, पसन्नचंदाइणो भणिया ॥ २२४॥
કેમકે શુભ પરિણામાદિકમાં મન અસ્થિર છતે જીવોના ઈષ્ટ કાર્યની સિદ્ધિ થઈ શકતી નથી, આ પ્રસંગે પ્રસન્નચંદ્ર પ્રમુખનાં ઉદાહરણ શાસ્ત્રમાં ભાષ્યાં છે. પ્રસન્નચંદ્ર રાજર્ષિ તેમજ ભરત મહારાજનાં ઉદાહરણ ઉપદેશમાળાદિકમાં સુપ્રસિદ્ધ છે. ૨૨૪. अहर-गइ-पडियाणं, किलिठ्ठचित्ताण नियडि बहुलाणं । सिरितुंडमुंडणेणं, न वेसमित्तेण साहारो ॥ २२५॥
નરકાદિક નીચી ગતિ તરફ જેમણે પ્રસ્થાન કરેલું છે એવા ફિલષ્ટ ચિત્તવાળા અતિ કપટી જનોનું શિર મુંડન કરવા- પૂર્વક વેષ આપવા માત્રથી કલ્યાણ થતું નથી, ગુણ વિકળ અને અનેક દોષ દૂષિત જનોનું વેષ માત્રથી હિત થતું નથી. ૨૨૫. वेलंबगाईएसु वि, दीसइ लिंगं न कजसंसिद्धी। पत्ताइं च भवोहे, अणंतसो दव्वलिंगाइं ॥ २२६ ॥
વેષવિડંબક વિદૂષકાદિકની પાસે લિંગ(વેષ) તો હોય છે છતાં તેથી કંઈ કાર્યસિદ્ધિ થતી નથી. તેવા દ્રવ્યલિંગ તો સંસારચક્રમાં ભમતાં જીવે અનંતીવાર પ્રાપ્ત કરેલાં છે; પણ શ્રી પુષ્યમાત્રા પ્રકરણ
: ૬
