________________
અનંતગણી વિશુદ્ધિથી વિશુદ્ધમાન છતો ઘણાં કર્મને ખપાવી ઉદીરેલાં મિથ્યાત્વ દળિયાં ક્ષીણ થયે છતે અને અનુદ્દણ-સત્તાગત (દળિયાં) ઉપશાન થયે છતે એટલે મિથ્યાત્વનાં દળિયાં(રસ ઉદયે કે પ્રદેશ ઉદયે )વેદવાં ન જ પડે એવી ઉપશાન્ત સ્થિતિ પ્રાપ્ત થયે છતે, સંસાર રૂપ ગ્રીષ્મ-તાપથી તપ્ત થયેલો જીવ ગોશીષચંદનના રસ જેવું અત્યંત શાન્તિને આપનારું (ઉપશમ)સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત કરે છે. હવે સમ્યકત્વ કોને કોને હોય છે તે વાતને ગ્રંથકાર સ્પષ્ટ કરે છે. ૯૬-૯૭-૯૮ पुव्वपडिवन्ना पडिवजमाणया, निरयमणुयदेवा य। तिरिएसुं तु पवन्ना, बेइंदियमाइणो हुजा ॥ ९९ ॥ पडिवजमाणया विहु, विगलिंदिय अ मणवजिया। हुंति उभया, भावो एगिंदिसु सम्मत्तलद्धीए ॥ १००॥ - સમ્યકત્વને પૂર્વ પ્રાપ્ત થયેલ અને વર્તમાન સમયે પ્રાપ્ત થતા
જીવો નારક, મનુષ્ય અને દેવો હોઈ શકે છે, કેમકે દેવ અને મનુષ્યો ધર્મશ્રવણાદિકથી અને નારકો અતિ દુખ સહન કરવા વિગેરે કારણોથી કર્મને ખપાવતાં તથા ભવ્યત્વ પરિપાકથી તે સમ્યકત્વ પામે છે. પામતી વખતે તે પામતા કહેવાય છે. અને પછી પામેલા કહેવાય છે. તિર્યંચગતિમાં પૂર્વપ્રતિપન તો જે બેઈઝયાદિક વિકલૈંદ્રિયમાં સાસ્વાદન સમકિતવંત ઊપજે તેની અપેક્ષાએ થોડોક વખત કહેવાય, પછી તો તે નિશે મિથ્યાત્વ પામે છે. પંચેન્દ્રિય તિર્યંચમાં તો પૂર્વ પ્રતિપન્ન હોઈ શકે, અને વર્તમાન સમયે પામતા તે વિકલેક્રિય અને સમૂર્ણિમ પંચેન્દ્રિય
श्री पुष्पमाला प्रकरण
