________________
તેથી બહુ કુપિત થઈ સ્વપતિનો ત્યાગ કરી પોતે ચાલી ગઈ. માર્ગમાં ચોર પ્રમુખથી બહુ દુઃખ પામી, પછી ઘાતકી પ્રદેશમાં વેચાઈ, જ્યાં મનુષ્યના લોહીથી વસ્ત્ર રંગાતાં. ત્યાં ક્વચિત્ કોઈ સ્વજન આવી ચડવાથી તેણે તેણીને તે દુઃખમાંથી કોઈ રીતે મુક્ત કરી. આવા કડવા અનુભવ પછી તેણીને બહુ જ સમતા આવી. ક્ષમાગુણ તેણીમાં એટલો બધો વૃદ્ધિ પામ્યો કે ઇન્દ્રે પણ તેણીની પ્રશંસા કરી. ઉત્તમ સમતા યોગે પોતાની જિંદગી સુધારી તે સુખી થઈ.
•
ક્ષુલ્લક સાધુની કથા (ગાથા-૨૯૫)
ક્ષુલ્લક સાધુ ક્વચિત્ ભિક્ષા નિમિત્તે ગયો હતો, ત્યાં અનુપયોગથી એક મંડૂકી (દેડકી) તેના પગ નીચે કચરાઈ ગઈ. તે વાત અન્ય સાધુએ પુનઃ પુનઃ જણાવ્યાથી કોપપ્રજ્વલિત થઈ ક્ષુલ્લક તે સાધુને મારવા જતાં વચમાં રહેલા સ્તંભ સાથે ભટકાયો અને તેના મર્મસ્થાને વાગવાથી મરણ પામી જ્યોતિષ્ક દેવ થયો. પછી સર્પના કુળમાં અવતર્યો, ત્યાં જાતિસ્મરણ જ્ઞાનથી પોતાની ભૂલ સમજી, સુધારી સમતાયુક્ત કાળ કરી નાગદત્ત નામે રાજપુત્ર થયો.
કૂરગડુ સાધુની કથા (ગાથા-૨૯૫)
ફૂરગડૂ સાધુ મહા વૈરાગ્યવંત છતા બહુ ક્ષુધાયોગે દિવસમાં બેત્રણ વાર નિર્દોષ આહાર વાપરતા હતા. ઉપવાસ પ્રમુખ તપ કરી શકતા નહિ. એકદા આહાર લાવી તપસ્વી સાધુને પોતે નિયંત્રણ કર્યું, તે તેમણે નહિ સ્વીકારતાં તે સાધુના પાત્રમાં થૂંક નાંખ્યું. કૂરગડૂ મુનિ મનમાં સમતા સહિત તે વાપરી ગયા. ઉત્તમ પ્રકારની ક્ષમાને આદર કરતાં નિર્મળ ધ્યાનયોગે તે કેવળજ્ઞાન પામી સકળ કર્મપબંધનથી મુક્ત થઈ મોક્ષે સિધાવ્યા.
१७२
श्री पुष्पमाला प्रकरण